İklim Değişikliği Raporu insan kaynaklı küresel ısınma için uyarıyor

20 Ağu 2021

13:47

Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) hazırladığı İklim Değişikliği 2021: Fiziksel Bilim Temeli’ raporu açıklandı. Bu yıl altıncısı yayımlanan raporun en son yayımlandığı yıldan (2014) bu yana bilim dünyası açısından dönüm noktası, atmosferdeki karbon gazı şu an olduğu gibi artmaya devam ederse 2030-2052 yılları arasında küresel ısınmanın 1,5 dereceye ulaşması yönündeki bilgidir. Raporda Türkiye’de son dönemde etkisi giderek artan yangın, sel gibi olayların iklim değişikliği ile ilişkisine değinilmiştir. Küresel ısınmanın sebep olduğu iklim değişikliği ve beraberinde oluşan doğa olayları tüm dünyada etkisini gösterirken sizler için İklim Değişikliği Raporu’nun verdiği bilgileri derledik. Rapora buradan ulaşabilirsiniz.

İklim değişikliğinden kaynaklanan yangınlar ve seller arttı

Raporda yer alan bilgiler iklim değişikliğinin sebep olduğu hava olayları ile insan faaliyetlerinin ilişkisini ortaya koyuyor. İklim değişikliği ile beraber yaşanan doğa olaylarının artışı bunu gösteriyor. Rapora göre insan kaynaklı iklim değişikliği neticesinde tropik siklonların daha fazla ve daha yoğun yağışlara sebep olduğu düşünülüyor. Yaz aylarında meydana gelen sel ve yangınlar küresel ısınma sonucu iklim sisteminin değişimine işaret ediyor. Raporda yağış olaylarının sıklaşacağı öngörülüyor. Ek olarak yağış durumunda yüzeye düşen miktarda artış olacağı düşünülüyor. Raporda, 1950’li yıllardan bu yana doğa olaylarını bir arada yaşanma ihtimalinin arttığı belirtiliyor. Bu duruma insanların etkisinin olduğu ekleniyor.

Daha önce uzmanlar da yangınları ve selleri iklim değişikliğiyle ilişkilendirilmişti

Konur Alp Koçak’ın köşe yazısında konuya ilişkin belirttiği gibi doğal afetlerin yoğun olarak yaşanmasının en önemli sebeplerinden biri küresel iklim değişikliğidir. Dünyayı tehdit eden iklim değişikliği; çölleşme, kuraklık, asit yağmurları, doğal kaynakların tükenmesi, suların kirliliği gibi sorunlar doğal afetlere neden oluyor. Euronews’in haberine göre, iklim bilimciler küresel ısınmanın son dönemde gerçekleşen sıcak hava, sel ve orman yangınları gibi afetlere sebep olduğunu belirtiyor.

BBC’nin haberinde belirtildiği üzere, bilim dünyası olağan dışı hava olaylarının sebebinin küresel ısınma olduğu konusunda hem fikir olsa da, insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliğinin bu gibi doğal afetleri yoğunlaştırabileceği yönünde bulgular vardı.

İklim değişikliği insanlığın eseri

Raporda insan kaynaklı karbon gazı gezegenin değişmesine sebep olduğu bilgisi yer alıyor. Rapor, insan etkisinin iklimi en az 2 bin yılda görülmemiş bir oranda ısıttığının altını çiziyor. Rapor küresel ısınmanın kontrol alınmaması durumunda karanlık bir dünya resmediyor. Diğer taraftan küresel ısınma ve beraberinde oluşan iklim değişikliği insanlığın etkisiyle oluştuğundan, gelecekteki iklim koşullarının da şimdiki nesillerin elinde olduğunu ortaya koymuş oluyor.

Carbon Brief’te raporun öngörüleri grafikleştirildi

İklim bilimci yazar Dr. Zeke Hausfather tarafından Carbon Brief’te İklim değişikliği raporundaki bilgiler ve geleceğe yönelik öngörüler çizelge haline getirildi.

İklim değişikliğine yönelik beş adet projeksiyon yapıldı. Bu projeksiyonlar SSP olarak adlandırıldı. Bu projeksiyonlara yönelik IPCC raporu (AR6) ile Carbon Brief tahminleri doğrultusunda grafik oluşturuldu.

Noktalar merkezi tahminleri (mevcut olduğunda) temsil ederken, çubuklar olası aralığı temsil eder. Kaynak

Genel olarak, her biri için geniş bir belirsizlik aralığı olsa da, incelenen tüm modellerde 1.5 derecenin tahmini aşım yılı 2027-2035 yıllarını bulur. Rapora göre, insanlık tarafından bu konuya ilişkin önlem alınmadığı takdirde dünyanın en geç 2030’ların sonunda ya da 2040’ların ortalarında 1.5 dereceyi aşması muhtemeldir.

Uzmanlar ne diyor?

IPCC yazarlarından biri olan Prof. Dr. Murat Türkeş iklim değişikliği mücadelesinin kuvvetlendirilmesi gerektiğini belirtti. WWF Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli iklimi geri döndürülemeyecek şekilde değiştirdiğimizden bahsederek son dönemlerde yaşadığımız orman yangınlarının bunun örneği olduğunu söyledi.

Karbon piyasaları uzmanı Zeynep Pınar Öztürk’ün belirttiği gibi “İnsan faktörünün küresel ısınmada temel belirleyici olduğunun altı çizilen sunum boyunca, özellikle G20 ülkelerine sera gazı emisyonlarında hızlı, güçlü ve sürdürülebilir azaltımların yapılması için sık sık çağrıda bulunuldu. Bu çağrı sadece hükümetlere değil, yerel yönetimlere, özel sektöre ve vatandaşlaraydı”

Bilim, insanlığı önlem almaya davet ediyor

Raporda küresel ısınmanın neden olduğu iklim değişikliğinde insan faaliyetlerinin etkisinin oldukça büyük olduğu saptanmıştır. Öncelikle tarım (%40), fosil yakıtlar (%35) ve atık (%20) sektörleri insan faaliyetinden kaynaklanan emisyonların büyük kısmından sorumlu tutulmaktadır. Bu üç sektör metan emisyonlarından arındırılırsa önümüzdeki 20 yıl insan kaynaklı emisyonlar %45 oranında azalabilir.

Antonio Guterres da uyardı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres geçtiğimiz günlerde raporu paylaşarak iklim değişikliği konusunda uyardı.

Guterres “Rapor insanlık için kırmızı alarmın çaldığı anlamına geliyor” şeklinde konuştu. Rapordaki kanıtların reddedilemeyecek nitelikte olduğunu ekledi.

Son dönemde yaşanan doğa olayları çevre ve iklim adına ders niteliğinde

Koçak’ın konuya ilişkin metninde belirttiği gibi, son dönemde yaşanan seller ve yangınlar iklim değişikliğiyle mücadele edilmezse ve ekosistem korunmazsa gelecekte ne gibi sorunlar yaşayacağımızın göstergesidir. İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliğiyle mücadele için bütün insanlık önlem almalıdır.