Aşıya dair sıkça sorulan sorular

18 Haz 2021

13:47

Bakan Koca’nın SGK’lı çalışanların aşı randevularının açılması hakkındaki açıklamasıyla bu hafta aşı konusu sosyal medyada yeniden gündeme geldi. Aşıya ilişkin sorular ve aşı karşıtı söylemler Twitter’da Trend Topic listesindeydi. Bazı sosyal medya hesaplarında aşıya dair sorular cevaplandı.

Kaynak

Uzmanlardan BionTech aşısına ilişkin sorulara cevaplar geldi. Prof. Dr. Derya Unutmaz ve Prof. Dr. Güner Sönmez Twitter hesaplarında soruları yanıtladı.

Kaynak

Türkiye’de uygulanan aşılara ilişkin sıkça sorulan sorulardan bazıları doğrula.org tarafından sizler için araştırıldı.

Covid-19 geçirildiyse aşı yaptırılmalı mı?

Covid-19 geçiren kişilerde antikor oluştuğu için belli bir zaman koruyuculuk devam eder. Virüse maruz kalma oranları en yüksek grupta yer aldıkları için Covid-19 geçirmiş olan sağlık çalışanlarına hastalığı geçirdikten 1 ay sonra, diğer risk gruplarındaki bireylere ise hastalığı geçirdikten 6 ay sonra aşı uygulanabilecektir.

Kaynak DSÖ tarafından hazırlanan görselde bağışıklığın zamanla zayıflayabileceği ve aşı ile güçlendirilebileceği anlatılmaktadır. Birey Covid-19 geçirmiş olsa bile, bağışıklığı aşı ile arttırılabilir.

Kaynak DSÖ aşı gerçeği serisinde aşılamanın Covid-19’a karşı bağışıklık kazanmaktan daha etkili olduğunu belirtmiştir.

Çocuklar aşı olacak mı?

Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu’nca belirlenen öncelikli risk grubunda 18 yaş altındaki bireyler yer almadığı için şu an için çocuklara aşı uygulanmayacaktır. DSÖ de çocukların şimdilik aşılanmamasını söylemiştir. Çocukların ve ergenlerin yetişkinlere kıyasla hastalığı daha hafif atlatma eğiliminde olduğu için öncelik sıralamasında değildir.

Çeşitli hastalıkları olan gruplar için Covid-19 aşılarının güvenliği nasıl?

Dünya Sağlık Örgütü, aşıların tüm popülasyonlarda yüksek düzeyde etkinlik gösterdiğini belirtmiştir. Çeşitli tıbbi durumları olan (yüksek tansiyon, şeker hastalığı, astım, pulmoner, karaciğer veya böbrek hastalığı, stabil ve kontrollü kronik enfeksiyonlar) kişilerde aşıların güvenli ve etkili olduğu saptanmıştır. DSÖ aşı olmanın enfekte olmaktan daha güvenli olduğunu belirtir.

Kaynak DSÖ Covid-19 aşı gerçeği serisinde Covid-19 aşılarının tüm bileşenlerinin güvenli olduğunu belirtmiştir.

Covid-19 aşılarının yan etkileri neler?

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, COVID-19 aşılarının bildirilen yan etkileri çoğunlukla hafif ile orta düzeyde olmuş ve birkaç günden fazla sürmemiştir. Tipik yan etkiler enjeksiyon yerinde ağrı, ateş, yorgunluk, baş ağrısı, kas ağrısı, titreme ve ishal şeklindedir.

Kaynak DSÖ aşı gerçeği serisinde Covid-19 aşılarının yan etkilerinin çoğu insanda olmadığını ya da hafif olduğunu ve birkaç gün içinde geçtiğini belirtmiştir.

Yan etkilerle karşılaşıldığında ne yapılmalı?

Dünya Sağlık Örgütü’nün önerilerine göre, Aşı yapılan bölgede 24 saat sonra artan kızarıklık, hassasiyet ve ağrı varsa ya da yan etkiler birkaç gün sonra geçmiyorsa bir hekime başvurulmalıdır. Ayrıca, ilk dozda ani şiddetli reaksiyon yaşanırsa, ek aşı dozlarının alınmaması gerektiği belirtilmiştir. Yan etkileri önlemek amacıyla aşıdan önce parasetamol gibi ağrı kesicilerin alınması önerilmez çünkü ağrı kesicilerin aşının etkisini nasıl etkilediği bilinmemektedir. Fakat aşıdan sonra ağrı, ateş gibi hafif yan etkiler gelişirse parasetamol veya diğer ağrı kesiciler alınabilir.

Covid-19 aşıları hasta eder mi?

Sosyal medyada Covid-19 aşılarının insanları Covid-19 ile hasta etmesiyle ilgili çeşitli endişeler ve söylemler mevcuttur. DSÖ açıklamalarına göre, Covid-19 aşıları Covid-19’a neden olan canlı virüsü içermediği için Covid-19 ile hasta edemez.

mRNA aşıları DNA’ları değiştirir mi?

Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, mRNA aşılarının DNA’ları değiştirdiği iddiasını reddetti. Dünya Sağlık Örgütü de aşı gerçeği görsel serisinde mRNA aşılarının DNA’ları değiştiremeyeceğini vurguladı.

Kaynak Görsel DSÖ’nün Covid-19 aşı gerçeği serisine aittir. Görselde mRNA Covid-19 aşılarının diğer aşılar kadar güvenli olduğu ve mRNA aşılarının DNA’yı değiştiremeyeceği açıklanmıştır.

KAYNAKLAR:
Habertürk-15/06/2021T.C. Sağlık Bakanlığı-2021WHO-31/03/2021WHO-31/03/2021
WHO-15/06/2021Habertürk-16/06/2021WHO-10/06/2021TwitterTwitter-16/06/2021CDNWHO