Video, İsrailli vatandaşların bölgeyi terk edişlerini mi gösteriyor?

8 Eki 2023

12:24

Yanlış

Doğru

Yanlış İlişkilendirme

Sonuç

Video güncel değil.
Görüntüler bu yıl 29 Eylül – 6 Ekim tarihleri arasına denk gelen Sukot Bayramı’ndan.

İddia Yayılımı

Dünya Gazze-İsrail hattında yaşanan gerilime odaklanmış durumda. Hamas kontrolündeki İzzeddin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim 2023 sabahı saat 06.30 itibarıyla İsrail’e karşı saldırı başlattı. İsrail Savunma Kuvvetleri ise saldırılara karşılık olarak ‘savaş hali’ ilan ederek misilleme operasyonu ‘Demir Kılıçlar’ın başlatıldığını duyurdu.

Bölgede tansiyon artarken sosyal medyada konuyla ilgili olarak çok sayıda fotoğraf, video ve haber paylaşılıyor. Sivillerin bölgeyi terk ettiklerine dair paylaşımların sayısı ise oldukça fazla. Bu paylaşımlardan bir tanesini inceledik.

Kanıt

Görüntüler Sukot Bayramı’ndan

İlk bakışta paylaşımın arayüzü itibarıyla bir TikTok içeriği olduğunu anlıyoruz. Videoya dikkatli bakınca geleneksel ve benzer kıyafetler giymiş insanlar görüntünün bir etkinlik esnasında kaydedilmiş olabileceğine dair ipuçları veriyor. Ancak bu bir varsayım ve doğrulama için yeterli değil.

Sonrasında İbranice olduğunu gördüğümüz paylaşım için Google Çeviri’den yardım alıyoruz. Videodan aldığımız ekran görüntüsünü ‘Görsel ile Çevir’ özelliğini kullanarak Türkçe’ye çevirdiğimizde ‘Mutlu takipçiler’, ‘Sukot’, ‘Hac’ gibi iddiayla çok da alakalı olmayan kelimeler karşımıza çıkıyor.

İbranice bilmesek bile videodan aldığımız ekran görüntüsünde kırmızı çemberle işaretlediğimiz yerde TikTok kullanıcı isimlerinin yazdığını biliyoruz. Google Çeviri üzerinden bu sefer ismi orijinal alfabesiyle kopyalıyoruz. Karşılığı şu şekilde: בני טוקר.

Kopyaladığımız ismi TikTok’ta aratıyoruz ve ilk sırada karşımıza @benytoker1 kullanıcı adlı profil çıkıyor.

Yukarıdaki görselde görüldüğü üzere ulaştığımız hesabın ve iddia videosunun profil fotoğrafları birbiriyle örtüşüyor. @benytoker1 hesabına girip kullanıcının paylaşımlarını incelediğimizdeyse ilgili paylaşıma yakın bir tarihte ulaşıyoruz. Video, 3 Ekim 2023 tarihinde paylaşılmış ve 7 Ekim 2023 tarihinde başlayan operasyonların öncesine ait. Yani, video İsrailli vatandaşların saldırılar sonucu bölgeyi terk etmeleriyle ilgili olamaz.

@benytoker1

#חסידים #רבי #חג #סוכות #הכותלהמערבי #Jerusalem #ירושלים #sukot #Rabbi #religious #thewesternwall WesternWall

♬ צליל מקורי – בני טוקר

Kullanıcının açıklama metnine baktığımızda da videonun Sukot Bayramı’ndan görüntüleri yansıttığı anlaşılıyor. Sukot, Yahudilerin Kudüs’te hac ibadetlerini gerçekleştirdikleri üç kutsal bayramdan birisi. Bu yıl da 29 Eylül ve 6 Ekim tarihleri arasında gerçekleşti. Ayrıca kullanıcının o güne dair başka bir paylaşımı da var.

Sonuç olarak görüntüler operasyonlar başlamadan önceki bir tarihte kaydedilmiş ve İsrailli vatandaşların çatışmalar sebebiyle bölgeyi terk etmelerini yansıtmıyor. Konuyla ilgili teyit.org‘un da içeriğini inceleyebilirsiniz.

Bu sonuca itiraz et