Video Avustralya’da denize girdikten sonra köpekbalığıyla karşılaşan adamı mı gösteriyor?

İlk yayınlandığında da şüphe uyandırmış

Videonun ilk paylaşımına YouTube’ta Terry Tufferson isimli kanalda ulaşılıyor. Paylaşım 11 Haziran 2014’te ‘GoPro: Man Fights Off Great White Shark In Sydney Harbour (GoPro: Adam Sidney Limanı’nda Büyük Beyaz Köpekbalığıyla Savaşıyor)’ başlığıyla yapılmış.

Aynı başlık internet taramasıyla incelendiğinde, Daily Telegraph’ın 12 Haziran 2014 ve 15 Temmuz 2016 tarihli iki ayrı haberine ulaşılıyor. ‘Sydney’s GoPro great white shark at Manly’s Jump Rock: real or fake?’ başlıklı ilk haber videonun paylaşılmasının hemen üstüne yapılmış ve temel olarak videonun sahte mi gerçek mi olduğu üzerine bir analiz sunuyor.

Habere göre, görüntülerdeki adam Sidney/Manly’deki Collins Plajı’nda kötü şöhreti bulunan popüler atlama kayasından atlamaya hazırlanırken kafasına bir GoPro kamera bağlıyor. Adam suya girdikten sonra dışarıdaki arkadaşlarının ‘köpekbalığı’ diye bağırdıklarını duyuyor ve teorik olarak kaçmaya başlıyor. Videonun bu kısımları iddia kaynağında da açıkça görülebiliyor. Hatta adamın kaçış anlarının arasında köpekbalığı görüntüleri de var. Ancak Daily Telegraph’ın derlemesinde, videoya yapılan yorumlara dikkat çekilmiş. Yorumlarda köpekbalığının 59. saniyede ‘ışınlanması’ nedeniyle videonun sahte olduğu iddia edilmiş. Video dikkatle incelendiğinde gerçekten köpekbalığının 49. saniyede belirdiği yer ile 59. saniyede belirdiği yer arasında şüphe uyandıran bir fark olduğu görülüyor.

Video, bir sosyal deneyin parçası

Daily Telegraph, yaklaşık 2 sene sonra, 15 Temmuz 2016’da ise bu sefer ‘Viral video of shark filmed in Manly is a fake’ başlıklı bir haber yayınlamış.

Haberde, Manly Daily’ye konuşan video sahibi Caspar Mazzotti’nin (diğer adıyla Terry Tufferson) şu sözlerine yer verilmiş:

‘O zamanlar belgesel editörü olarak çalışıyordum ve bu arada birkaç kurgu püf noktası öğrenmiştim.’

‘Köpekbalığının stok görüntülerini elde ettim ve görüntülerle eşleşen hareketi elde etmek için birkaç kez kayalardan atladım, ardından köpekbalığını videomla birleştirdim.’

‘Uzun zaman aldı ve mükemmel değildi ama buna yakındı, inandırıcı olmaya yetecek kadar şey vardı ama insanların fark etmesi için orada birkaç kusur bıraktım.’

‘Manly’deki atlama kayasını seçtim çünkü burası Sidney limanına atlamak için en iyi yerdi ve sanki normal bir insanın filme alabileceği bir şeymiş gibi hissettim.’

Diğer yandan, Haziran 2014’ten Temmuz 2016’ya dek 40 milyondan fazla izlenen video, hazırlayan şirketin 7 sahte video çekmesine daha sebep oldu. Bu videolardan 6 tanesi Screen Australia’nın 100.000 dolarlık kamu parasıyla finanse edildi.

Tüm bu videoların arkasındaki Woolshed Co’dan Dave Christison, köpekbalığı videonun ‘viral’ videolar ve paylaşılabilir içerik olgusunu araştıran iki yıllık bir sosyal deneyin parçası olduğunu belirtti. Hazırlanan diğer sahte videolar ve görüntülenme sayıları ise şu şekilde:

• Outback kasırgası (Ağustos 2014)- 15,2 milyon
• Selfie çubuğu savaşı (Temmuz 2015)- 21 milyon
• Stormtrooper merdivenlerden düştü (Ağustos 2015)- 6,8 milyon
• GoPro drone’dan dans pistine düştü (Eylül 2015)- 3,8 milyon
• Kız yıldırım çarpmasından kıl payı kurtuldu (Şubat 2016)- 58,9 milyon
• Ayı tarafından kovalanan snowboardcu (Nisan 2016)- 34 milyon
• Aslan ödül avcısını kovalıyor (Haziran 2016)- 11,6 milyon