fbpx
Yanlış
Doğru

Sonuç

  • BioNTech ve Pfizer’in önceki açıklamalara göre bir trilyon aşı üretimi çok uçuk bir sayı. Daha önceki açıklamalarda aşı üretiminde 2021 için 3 milyar, 2022 için 4 milyar hedeflenmişti.
  • Türk İmmünoloji Derneği de Uğur Şahin’in yıl sonuna kadar 3 milyar doz aşı (bir trilyon değil) üretmeyi planlandıklarını söylediğini açıkladı.
  • İddiayı haber yapan bazı haber siteleri haberlerinde düzeltme yaptı. İddianın kaynağı olarak verilen Anadolu Ajansı’da kendi haberinde bir trilyon ifadesini değil, üç milyar ifadesini kullandı.

İddia Yayılımı

2 Eylül  2021 tarihinde pek çok haber sitesi BioNTech’in kurucusu Uğur Şahin’in BioNTech ve Pfizer ortaklığının bir trilyon doz aşı üreteceği açıklamasını yayınladı. Bu haberlere göre Şahin bu ifadesini 6. Avrupa İmmünoloji Kongresi’nde kullandı. Haber sitelerinde verilen ifade tam olarak şuydu: “Aşı üretimimiz 2019’da 10 bindi. Ortağımız Pfizer ile yıl sonuna kadar bir trilyon dozdan fazla aşı üreteceğiz. Bu müthiş bir artış.” Bu ifade sosyal medyada gündem oldu. Bir trilyon Covid-19 aşısı ile dünya nüfusunun tamamının 100’den fazla kez aşılanabileceği vurgulandı. Aşı karşıtları da bu ifadeyi kullandı.

Kanıt

Uğur Şahin’in önceki açıklamaları

Bir trilyon sayısı çok olduğu için bu sayıdan şüphelendik ve Uğur Şahin’in aşı üretimi ile ilgili önceki hedeflerine baktık. Bloomberg’in haberine göre Pfizer-BioNTech’in Mart’taki açıklamasında bu yılın sonuna kadar 2,5 milyar doz üretebileceklerini açıkladı. Haberde firmanın bu yıl 3 milyar doz aşı üretebilecek kapasitede olduğunu, gelecek yıl ise 3 milyardan daha fazla doz aşı üretebileceği bildirildi. 29 Temmuz 2021 tarihli başka bir habere göre bu tarihe kadar bir milyar dozdan fazla aşı dağıtıldı ve sene sonuna kadar üç milyar dozdan fazla aşı üretilmesi bekleniyor. Pfizer’in CEO’su Albert Bourla da açıklamasında bu üç milyar dozun tamamını 2021 yılı içinde dağıtabileceklerini söyledi. 10 Ağustos 2021 tarihli habere göre ise bu sene 3 milyar doz aşı üretimi beklenirken, 2022 yılı için üretim miktarının 4 milyara çıkması bekleniyor. Önceki haberlerdeki 3 milyar sayısı ile güncel haberdeki bir trilyon sayısı arasında uçurumun olması Uğur Şahin’in böyle bir açıklama yaptığı iddiasını bir hayli zayıflatıyor.

6.Avrupa İmmünoloji Kongresi

Türk İmmünoloji Derneği, Sırbistan İmmünoloji Derneği ve Avrupa İmmünoloji Dernekleri Federasyonu çatısı altında, 1-4 Eylül tarihleri arasında 6. Avrupa İmmünoloji Kongresi düzenlendi.  Kongrenin konuları arasında hücresel immünoloji, moleküler immünoloji, hastalıklar ve bağışıklık sisteminin tepkisi ile yeni teknolojiler ve immünoterapiler yer aldı. Kongrenin sempozyumlarından birinde de Uğur Şahin konuşmacıydı. İddiaya konu olan ifadenin de bu sempozyumda kullanıldığı düşünüyoruz. (1. Görsel)

Türk İmmünoloji Derneği açıklaması

Kongrenin yayınlarına açık kaynaklardan ulaşamadık. Fakat kongreyi düzenleyen derneklerden biri olan Türk İmmünoloji Derneği iddia ile ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamaya göre Uğur Şahin’in İngilizce olarak yaptığı konuşmasında sene sonuna kadar bir trilyon değil, 3 milyar doz aşı üretileceğini dile getirdi.(2. Görsel)

Haber siteleri iddia ile ilgili haberlerini güncelledi

Türk İmmünoloji Derneği’nin açıklamasına ek olarak daha önce bir trilyon doz aşı haberini yapan haber siteleri de haberlerini değiştirdiler. Yeni haberlerde bir trilyon yerine 3 milyar doz aşı ifadesi yer aldı. TRT Haber düzeltme ile alakalı tweet attı.(3. Görsel) Hürriyet haberinde düzeltmeye gitti. (4. Görsel)

Teyit.org’un iddia ile ilgili doğrulamasına göre bu haber siteleri bir trilyon ifadesini Anadolu Ajansı’nın abonelik sisteminden almış ve Anadolu Ajansı sonra bu bir trilyon ifadesini 3 milyar olarak düzeltmiştir.  Anadolu Ajansı’nın haberine baktığımızda da Uğur Şahin’in 3 milyar doz aşı ifadesini kullandığını görmekteyiz.

İddiayı daha önce Malumatfuruş ve Teyit.org’ta incelemiştir.

Bu sonuca itiraz et

Etiketler

  • anadolu ajansı
  • Aşı
  • biontech
  • Covid-19
  • Pfizer
  • Uğur Şahin

İlginizi Çekebilecek Doğrulamalar

İlginizi Çekebilecek Doğrulamalar