Türkiye haritasındaki patlama simgeleri 6 Şubat depremini mi işaret ediyor?

Haritanın ismi: Soykırım

Kimi iddia paylaşımlarında doğrudan, kimilerinde ise video aracılığıyla gösterilen haritayı tersine görsel arama metoduyla incelediğimizde ilk olarak ‘Historical Trauma and Refugee Reception: Armenians and Syrian-Armenian Co-Ethnics (Tarihsel Travma ve Mülteci Kabulü: Ermeniler ve Suriyeli-Ermeni Eş-Etnikleri)’ isimli master tezine ulaşıyoruz. San Francisco Üniversitesi’nden Nicole M. Campos’un hazırladığı tezde, Ermeni tarihinin Suriyeli-Ermeni mültecilerin Ermenistan’a entegrasyonu sürecini nasıl etkilediği ele alınmış.

Ermeni tarihinden arka plan olarak bahsedilen tezde iddiaya konu olan harita da ‘soykırım haritası’ ismiyle kullanılmış. Makalenin bu kısmına kaynak olarak Ermeni Soykırımı Müzesi-Enstitüsü gösterilmiş. Bu kuruluşun web sitesi üzerinden tarama yapıldığında söz konusu haritaya kolaylıkla ulaşılıyor.

Enstitü kapsamında Mapping Armenian Genocide (Ermeni Soykırımı Haritası) başlığında bulunan 5 harita arasında iddiada kullanılan görsel de yer alıyor.

Ayrıca İsrail sokaklarında asıldığı iddia edilen haritanın videosunun da eklendiği paylaşımlarda, haritanın başlığının ‘The Armenian Genocide 1915 (Ermeni Soykırımı 1915)’ olduğu açıkça görülüyor.

Patlama ikonu depremin değil, Ermeni direnişinin işareti

Haritayla ilgili sosyal medyada ortaya atılan iddia, harita üzerinde Kahramanmaraş ve Hatay bölgelerinde görülen patlama ikonlarının geçtiğimiz haftalarda yaşanan depremlere işaret ettiği yönündeydi. Halbuki orijinal haritanın lejantında tüm simgelerin ne anlama geldiği yazıyor. Buna göre patlama işaretiyle gösterilen alanlar, Ermeni direnişinin -yoğunluğundan bağımsız olarak- görüldüğü yerler.

Peki bu harita gerçekten İsrail sokaklarına asılmış olabilir mi?

İddiaya konu olan videoyu kaydeden kişi bulunduğu yerin İsrail’de Yahudi ve Ermenilerin hakim olduğu bir bölge olduğunu belirtiyor. Sokaklarda ise yukarıda bahsi geçen haritanın asıldığını, bu haritaya zarar verilmesinin tutuklanmaya kadar gidebildiğini de ekliyor. İsrail’in çeşitli bölgelerinde ‘Ermeni Soykırımı’ anıtları bulmak mümkün. Bu anıtlardan biri Kudüs’te ‘Old City’ olarak adlandırılan Ermeni mahallesinde yer alıyor. Google Maps üzerinden bu mahalle incelendiğinde iddiaya konu olan haritaların asıldığı sokaklar bulunabiliyor.

Ayrıca 28 Nisan 2017 tarihli haberde, hükümet hala tanımamasına rağmen İsraillilerin ‘Ermeni tehcirini’ andığı yazılmış. Haberin detaylarında anma etkinliğinin Kudüs’te yaşayan Ermeni cemaati tarafından yapıldığı da belirtilmiş. Üstelik haber görseli olarak iddiaya kaynak olarak kullanılan haritayla beraber Ermeni olduğu belirtilen bir çocuğun fotoğrafı kullanılmış.

1 Ağustos 2016’da İsrail Parlamentosu (Knesset) Eğitim, Kültür ve Spor Komisyonu 1915 Olayları’nı ‘soykırım’ olarak tanıdığını duyurarak hükümete de çağrıda bulunmuş. İsrail’de Ermeni Soykırım Anıtları bulunuyor ancak İsrail hükümetinin Ermeni Soykırımı’nı resmi olarak tanıdığına dair herhangi bir kanıt yok. Dolayısıyla videoda bahsi geçen durumun Kudüs’ün Ermeni mahallesine özgü olduğu sonucuna ulaşılabilir.