Ryan Gingeras’ın “Türk derin devleti artık ölü numarası yapmaktan vazgeçti” dediği iddiası
23 Ağu 2022
10:36
Sonuç
- Ryan Gingeras Türkiye ve ‘derin devlet’ kavramları üzerine çalışmış ancak söz konusu ifadeler tarihçinin söylem ve makalelerinde bulunmuyor.
- 2019’dan beri ‘Ryan Gingeras, Türkiye ve derin devlet’ kapsamıyla yayılımda olan iddialar hem 2020 hem de 2022 yıllarında Gingeras tarafından yanlışlandı.
- Ağustos 2022’de iddianın yeniden yayılmasına neden olan sosyal medya hesabından ifadenin doğru olmadığına dair açıklama ve özür paylaşımı yapılmış.
- Sonuç olarak, iddiaya konu olan ifadeler Ryan Gingeras’a ait değil.
İddia Yayılımı
Çoğunlukla Türkiye ve Balkanlar ile ilgilenen tarihçi Ryan Gingeras ve ‘Türkiye’nin derin devletini’ kapsayan iddiaların ilki Ergün Diler tarafından 27 Eylül 2019 tarihli köşe yazısında ortaya atılmış. Diler, yazısında Gingeras’ın ‘Dünyanın en güçlü derin devleti, Türkiye’de… Ancak bu derin yapı sarsıldı.’ dediğinden bahsetmiş ve yazısını bu temel üzerinde ilerletmiş.
Ryan Gingeras ve Türkiye’deki derin devlet hakkında ortaya atılan bir diğer iddia ise 2020 yılında karşımıza çıkıyor. İddiaya göre Gingeras, ‘Türk derin devleti artık ölü numarası yapmaktan vazgeçti, hazırladığı planları hayata geçiriyor ve hiçbir güç buna engel olamıyor. Türk Derin Devletinin dünya üzerindeki bütün hücreleri uyanmış durumda.’ diyor.
Son olarak aynı iddia Ağustos 2022 itibarıyla @mehmetsanac isimli hesabın paylaşımıyla yeniden yayılıma giriyor.
Peki, çalışma alanı Türkiye ve Balkanlar olan tarihçi Ryan Gingeras Türkiye’deki derin devlet ile ilgili bu yorumları yaptı mı?
Kanıt
Öncelikle Ryan Gingeras’ın Türkiye ve Türkiye’deki ‘derin devlet’ kavramı hakkında çalışmalar yaptığı doğru. Bu bilgi hem kişisel Twitter hesabından hem de kaleme aldığı makalelerden doğrulanabiliyor.
Ancak ‘Dünyanın en derin devletinin Türkiye’de olduğu’ ya da ‘Türk derin devletinin ölü numarası yapmaktan vazgeçtiği’ iddialarına Ryan Gingeras’ın söylemlerinden veya makalelerinden ulaşılamıyor.
Öte yandan, 2020 ve 2022 yıllarında iddianın yeniden yayılmasına neden olan hesapların tweetlerine Twitter veya arşiv siteleri aracılığıyla ulaşamadığımızı söylemekte fayda var. Bu tweetlere yalnızca Ryan Gingeras’ın paylaşımlarından erişilebiliyor. Gingeras’ın bu paylaşımları ise bizzat iddiaları yalanlamak üzere yapılmış.
2020’de ortaya atılan ‘Türk derin devleti artık ölü numarası yapmaktan vazgeçti’ iddiasını kendi hesabından paylaşan Ryan Gingeras, paylaşımına şu notu düşmüş:
‘FYI I never said this. This is some bot passing this nonsense around.’
(Bunu hiç söylemedim. Bu saçmalığı yayan bottur.)
Ardından Ağustos 2022’de yeniden yayılan iddiayı Ryan Gingeras tekrar yalanlamış. Yine söz konusu iddiayı paylaşarak şu açıklamayı yapmış:
‘A) never said it. B) wouldn’t endorse it. C) not sure why people find such statements compelling’
(Bunu hiç söylemedim. Bunu onaylamam. İnsanların bu tür ifadelere neden ilgi duyduğundan emin değilim.)
Ayrıca iddianın Ağustos 2022’de yeniden gündeme gelmesine yol açan @mehmetsanac, tweet kaynağı eksik ve yanlış bilgi içerdiği için paylaşımının yanıltıcı olduğunu belirterek takipçileri ve Ryan Gingeras’tan özür dilemiş.
Bu iddia daha önce Malumatfuruş tarafından incelendi.