Papa IX. Gregory’nin “Kediler şeytandır, onları öldürün” fetvası verdiği iddiası

Papa IX. Gregory, veba salgınından 100 yıl önce öldü

Papa IX. Gregory, 1241 yılında öldü. Avrupa’da yayılan veba, 1347 yılına denk geliyor. Arada neredeyse 100 yıllık bir zaman dilimi var. Dolayısıyla Papa’nın veba ile ilgili bir açıklama yapması tarihsel olarak mümkün değil.

Veba Asya’dan Avrupa’ya geliyor

Kara veba, 1300’lerin yılların başında Çin’de görülen ve daha sonra Avrupa’ya yayılan bir hastalık. Batıya doğru yapılan ticari seferler ile Avrupa’ya yayılan hastalık sebebi ise Yersinia Pestis isimli bakteri. Britannica, kara vebanın 14. yy’ın ortalarından itibaren belli aralıklarla yayıldığını belirtiyor. Yani veba bir kerede atlatılan salgınlardan biri değil. Birkaç yıl aralıklarla yayılıp 14. yüzyılın sonuna kadar devam etmiş.

Vebanın yayılımına dair detaylı bir araştırması bulunan Alman tıp tarihçisi Justus Hecker, The Epidemics of The Middle Ages adlı kitabında salgının kökeninin Çin’e dayandığını belirtiyor. Orta Çağ’da bu bölgeden başlayan ticaret kervanlarının rotasının Hazar Denizi’nin kuzeyinden Orta Asya’ya, oradan da Tauris’e yani Kırım’a ulaştığını yazıyor.

Veba salgınının yayılımını gösteren harita

Salgın, Kırım’daki Ceneviz limanında bulunan ticaret gemileriyle Akdeniz limanlarına ulaşmıştır.

Asya kaynaklı olup ticaret bölgelerinin tümüne etki eden vebanın yayılmasında kedi popülasyonundaki azalmanın etkili olduğunu söyleyen resmi bir kaynak bulunmuyor. Buna karşılık vebanın taşıyıcısı olarak görülen fareleri avlayan tek hayvanın kediler olmadığı biliniyor.

Papanın, kedilerin öldürülmesi için fetva verdiğine dair kanıt yok 

Papa’nın kedilerin öldürülmesi için fetva verdiğine dair iddialar Vox in Rama olarak bilinen mektuba dayanıyor. “Vox in Rama“ ile ilgili daha fazla bilgiye ulaşmak için “A Voice in Rama“ araması yaptık. Wikipedia‘daki ilgili maddeye de bu şekilde ulaştık.

Burada yer alan kaynaklardan Classical Cats isimli kitaba göre mektubun sadece bir kısmında kedilerden bahsediliyor. Papa’nın kedilere değinmesinin sebebi Luciferian isimli tarikatın yaptığı ayini anlatmak. Mektupta, ayin sırasında, dik kuyruklu, küçük bir köpek boyutunda olan bir kediden bahsediliyor.

Engizisyon mahkemelerinin kurucusu olarak bilinen Papa IX. Gregory, bu mektup ile Almanya Kralı VII. Henry’yi Luciferian gruba karşı mücadeleye davet etmiş. Vox in Rama mektubunda kedinin anıldığı tek yer ayin betimlemesi, anılma amacı ise tarikatı anlatmaktır.

Tüm bu incelememiz; Papa IX. Gregory’nin, kedilerin öldürülmesi ile ilgili bir fetva vermediğini gösteriyor. Kaldı ki mektubun yazıldığı tarih ile bahse konu olan kara vebanın kronolojik olarak birbiriyle uyuşmadığı görülüyor. Dolayısıyla bu iddia yanlış.

Bu iddia, Teyit.org tarafından da incelenmiştir.