Pandeminin kaynağı Çin’deki Mojiang Madeni değil

Mojiang madencileri koronavirüsü yaymış olabilir mi?

Çin’in Yunnan eyaletindeki Mojiang Madeni’nde yarasa dışkısı temizleyen 6 maden işçisi, 2012 yılında zatürre benzeri bir hastalığa yakalandı ve madencilerden üçü hayatını kaybetti. Hastalığı devam eden üç madenciden alınan doku örneği, dokuz yıl önce Wuhan’daki virüs laboratuvarına gönderildi ve o günden itibaren laboratuvarda bu örnekler saklandı. Madencileri o sırada tedavi eden Doktor Li Xu, hastalarda yüksek ateş, kuru öksürük, uzuvlarda ve bazı durumlarda baş ağrıları olduğunu ifade etti. Kunming Tıp Üniversitesi lisansüstü öğrencisi Li Xu, hastaları gözlemleyerek hastalığa dair analizlerini ve araştırmalarını 2013 tarihli bir tezde yayımlandı. Çin’in cnki.net adresinin bilimsel çalışma arşivinde mevcut olan çalışmada Li Xu, 6 hastanın semptomlarını inceliyor ve onların at nalı yarasalarından bulaşan “SARS benzeri” bir koronavirüsün kurbanları oldukları sonucuna varıyor.

2020 yılında koronavirüs salgını dünyayı etkisi altına aldığında Virolog Jonathan Latham ve moleküler biyolog Allison Wilson, 2012 yılında madencilerde görülen belirtilerin koronavirüs belirtileri olduğunu duyurdu. Latham ve Wilson, madencileri tedavi eden Çinli Doktor Li Xu’nun yazdığı tezden yola çıktıklarını belirtti.

Latham, New York Post’a yaptığı açıklamada, madencilerden alınan örneklerin Wuhan laboratuvarına gönderildiğini ve koronavirüsün laboratuvardan yayıldığı konusunda neredeyse emin olduklarını söyledi.

İddiaların resmi bir kaynağı yok

Çin’in koronavirüs araştırmacısı, Wuhan Viroloji Enstitüsü Yeni Ortaya Çıkan Bulaşıcı Hastalıklar Bölümü Başkanı Prof.Shi Zhengli’ye göre işçilerin pnömoni benzeri semptomlarına bir mantar enfeksiyonu neden oldu. Shi ve ekibi ayrıca geçen Kasım ayında yayımlanan araştırmada, hastaların dördünden alınan 13 serum örneğini yeniden test ettiklerini ve SARS-CoV-2 ile enfekte olduklarına dair hiçbir işaret bulamadıklarını söyledi.

Enstitü, Kasım 2020’de Mojiang Madeni bölgesinde sekiz kişide “SARS tipi” koronavirüs örneğinin var olabilme ihtimalini açıkladı. Geçen ay yayınlanan bir makalede Shi ve diğer araştırmacılar, araştırmalar sonucunda sekiz kişiden hiçbirinin SARS-CoV-2 virüsü taşımadığını tespit ettiklerini ayrıca taşıdıkları virüsün diğer insanları da etkili şekilde enfekte etme gücüne sahip olacak yapıda bir virüs olmadığını belirtti. Makale, SARS-CoV-2’nin laboratuvardan sızdırıldığı iddialarını “deneysel kanıtların destekleyemediği” sonucuna vardı ve pandeminin nereden geldiğini daha iyi anlamak için “yarasalar, pangolinler veya diğer olası ara hayvanlardan daha sistematik ve uzunlamasına örnekleme” yapılması çağrısında bulundu.

Prof. Shi e-posta ile BBC’nin sorularını yanıtlayarak virüsün laboratuvardan yayıldığı iddialarına da yanıt verdi. Shi, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) heyetine ve başka heyetlere de enstitünün deneysel verilerine ve laboratuvar kayıtlarına erişim izni verilebileceğini, araştırılmaya açık olduklarını belirtti. WHO tarafında Wuhan Laboratuvarı’nda yapılmış bir araştırma ya da virüsün kaynağının madenciler olduğu yönünde bir açıklama yok. Öte yandan 2 Şubat 2021’de WHO virüs hakkında “çok büyük bir infodemik” bildirgesi yayımladı. Bildirgede doğru ve yanlış, virüs hakkında yapılan çok fazla sayıda bilginin olmasının, “insanların ihtiyaçları olduğunda, güvenilir kaynaklar ve güvenilir rehberlik bulmasını zorlaştıran bir olay olduğu” belirtildi. Koronavirüsün Wuhan Laboratuvarı sızıntısı olduğu yönündeki hipotezin bilimsel hiçbir temele dayanmadığını, bunun bir komplo teorisi olduğunu söyleyen bilim insanları da var.

Bulgular:

-Koronavirüs belirtileri görüldüğü iddia edilen Mojiang Madeni’nde enfekte olan işçilerden 2012 yılında alınmış örnekler yeniden  incelendiğinde SARS-CoV-2 virüsüne rastlanılmadı.

-Araştırmacılar Wuhan Laboratuvarı’nda inceledikleri örnekleri analiz ederek işçilerin madende bir tür mantar enfeksiyonuna maruz kaldıklarını tespit ettiler.

-2020 yılı itibariyle koronavirüsün dünyaya ilk yayıldığı yer olarak bilinen Wuhan ile 2012 yılında maden işçilerinin koronavirüse yakalandıkları yer olduğu iddia edilen Mojiang Madeni arasında 1600 km mesafe var. Fakat yine de 2012 yılında madencilerden alınarak laboratuvarda saklanan örneklerin salgına sebep olduğu iddiası üzerine 2020 yılında yapılan incelemelerde maden ve çevresinde SARS-CoV-2 virüsüne kesin olarak rastlanılmadı.

-WHO tarafından virüsün ne Wuhan Laboratuvarı’ndan ne de Mojiang Madeni’nden yayıldığına dair kanıta yer verilmiş ne bir inceleme ne de bir açıklama yok.