Murat Kurum’un gazetecilerin ücretsiz toplu ulaşım hakları ile ilgili açıklamalarına dair iddialar

11 Oca 2024

16:34

Yanlış

Doğru

Manipülasyon

Sonuç

Murat Kurum’un açıklama yaptığı video kesilmiş.
Konuşmasının öncesinde ise bir basın mensubu Kurum’a, basın kartı sahiplerinin toplu taşımada “Marmaray hariç” ücretsiz seyahat hakkına sahip olduğunu söylüyor. Sonrasında Marmaray hususunda bir çözüm vaati sunup sunmadığı konusunda soru yöneltiyor.
İstanbul’da toplu taşıma basın kartı sahiplerine “tam anlamıyla” ücretsiz değil. Basın kartı sahipleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bağlı olan Marmaray’da ücretsiz seyahat etme hakkına sahip değil.

İddia Yayılımı

2024 Türkiye Yerel Seçimleri’ne üç aydan kısa bir süre kalırken, partiler il ve ilçe adaylarını tanıtmaya başladılar. Ak Parti’nin İBB Başkan Adayı ise önceden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yapmış olan Murat Kurum ilan edildi. Geçtiğimiz gün Çalışan Gazeteciler Günü kapsamında Zeytinburnu Kültür Sanat Merkezi’nde basın mensuplarıyla bir araya gelen Kurum’un sözleri sosyal medyada geniş yankı buldu.

Paylaşılan görüntülerde toplu taşımanın ücretsiz olacağı vaadinde bulunan Kurum’un, İstanbul’da toplu taşıma ile seyahat etmenin yıllardan bu yana basın kartı sahiplerine ücretsiz sağlandığını bilmediği iddia edildi.

Görüntüleri inceledik.

Kanıt

Görüntülerde Kurum’un gazetecilere verdiği demeçler şöyle:

***

Yani bunun ben şimdiden sözünü veriyorum. Tüm gazetecilerimiz ulaşımı ücretsiz olarak kullanacak. Yani bu Marmaray, Metrobüs, deniz ulaşımları, adına ne derseniz deyin. Marmaray dahil tüm toplu ulaşımı gazetecilerimiz ücretsiz kullanacak. Çünkü görevi için gidiyor, haber yapmak için gidiyor.

***

Aktarılan videoyu izlediğimizde, İBB Başkan adayı Kurum’un sözlerine “Şimdiden sözünü veriyorum” açıklamasıyla başlaması sebebiyle kendisine yöneltilen bir soruya cevaben bu açıklamayı yaptığını fark ediyoruz. Ensonhaber’in Facebook hesabından paylaştığı haber videosunda görüntülerin kırpılmamış haline ulaşıyoruz.

Videonun tamamına bakıldığında basın mensubu tarafından Kurum’a yöneltilen soru şöyle:

***

“Biz basın çalışanları olarak metrobüsü kullanıyoruz, metroyu kullanıyoruz ücretsiz bir şekilde ama Marmara’ya geldiğimizde biz de belli problemler yaşıyoruz. En azından siz konuşsanız Abulkadir bey ile görüşürseniz bu Marmaray konusunda”

Murat Kurum: Görüşürüz tabii ki.

***

Yani, sorunun genel bir ulaşım talebiyle olarak ilgili değil de Marmaray özelinde sorulmuş olduğu anlaşılıyor. Dolayısıyla Kurum’un o ana kadar toplu taşımanın basın kartı sahiplerine “tam anlamıyla” ücretsiz olmadığını bilmediği iddiasını geçersiz kılıyor.

Basın kartına toplu taşıma ücretsiz mi?

İBB’ye bağlı olan metro, metrobüs, otobüs gibi ulaştırma araçlarıyla seyahat etmenin basın kartı sahiplerine ücretsiz olduğu biliniyor. Toplu taşımanın hangi grup vatandaşlara ücretsiz olduğuna dair açıklayıcı yazıya, İBB’nin web sitesinde renklerine göre hangi İstanbulkart’ın ücretsiz ulaşım hakkına sahip olduğuna bakılabilir.

Öte yandan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın idare ettiği Marmaray da bir toplu taşıma aracı olmasına rağmen basın kartı için ücretsiz seyahat hakkı kapsamına dahil değil.

Mevzuatta geçen 8/1/2002 tarihli 4736 numaralı kanunun 1. maddesinde kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticarî indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmağı açıkça belirtilmiş. Bu kanuna istinaden Bakanlar Kurulu’nun çıkardığı 2002/3700 sayılı kanun ekine göre basın kartı sahiplerinin işbu kanunun 1. maddesinden muaf olmadığı bilgisi yer almakta. Dolayısıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı altında yer alan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) kuruluşunun denetiminde olan Marmaray, belediye iştirakine girmediği için indirim veya ücretsiz kullanım muafiyetinden kapsamına girmiyor. Bu yüzden Marmaray basın kartı sahiplerine ücretsiz değil.

Bu sonuca itiraz et