mRNA aşılarının kan pıhtısına sebep olduğu iddiası

14 Eyl 2021

10:39

Yanlış

Doğru

Sonuç

Araştırmalar, mRNA COVID-19 aşıları ile kan pıhtıları arasında bir bağlantı olmadığını ortaya koyuyor. Uzmanlar, Covid-19 aşılarının kan pıhtılarıyla bağlantılı olduğuna dair kanıt aramak için uygulanan yöntemlerin güvenilmez olduğunu söylüyor. Bir veri analizine göre, SARS-CoV-2 enfeksiyonu teşhisini konulan bir kişide iki hafta içinde kan pıhtısı oluşma ihtimali, mRNA aşısı olduktan sonra pıhtı oluşması ihtimalinden yaklaşık 10 kat daha yüksek.

İddia Yayılımı

Pandemi süreciyle birlikte hayatımıza giren Covid-19 aşılarının yan etkileri hakkında haber mecralarında, sosyal medya platformlarında sıklıkla karşılaştığımız iddialar, tedirginlik uyandırıyor. Bir süredir sosyal medya platformlarında konuşulup tartışılan aşı karşıtı en güncel iddialardan biri de mRNA aşılarının kan pıhtısına sebep olduğu. İddiayı destekleyen, bir yakının başına geldiğini söyleyen, iddianın doğruluğuna inanmayan ya da gelecekte olma ihtimaline inanan olmak üzere, birçok farklı görüşe sahip sosyal medya kullanıcısı var. Biz de iddiayı tüm açılardan ele alarak sizler için araştırdık.

Pıhtı oluşumuna dair iddialar neler?

Bir süredir mRNA aşılarının kan pıhtısına sebep olduğu iddiası gündemde yer alırken sosyal medyada buna yönelik yapılan paylaşımlar yüksek oranda ilgi görüyor.

mRNA aşısı olduktan bir süre sonra da pıhtılaşmanın mümkün olduğunu iddia eden paylaşımlar da var.

İddiaya yönelik yaptığımız araştırmalarda, sadece Türkiye’de değil dünyada da mRNA aşılarının pıhtılaşmaya sebep olduğuna dair iddiaların olduğunu tespit ettik. Kanadalı Dr. Charles Hoffe’un Laura Lynn TV programında yaptığı açıklamada; COVID-19 aşısı olan hastalarının %62’sinde kan pıhtılaşması sonrası kalıcı hasarlar oluştuğunu söyledi. Ayrıca; bu hastalar için “en kötüsü henüz gelmedi” dedi. Bu çarpıcı iddianın yer aldığı video 144.787 kez görüntülenerek büyük oranda ilgi gördü.

Pfizer/BioNTech ve Moderna gibi mRNA aşılarının neden olduğu kan pıhtılarının mikroskobik olduğunu ve sadece D-dimer kan testi ile tespit edilebileceğini söyleyen Dr. Hoffe videoda, son yedi gün içinde mRNA COVID-19 aşısı olan kişiler üzere D-dimer testleri yaptığını ve %62 oranında pıhtılaşma tespit ettiğini iddia etti.

Kanıt

Aşı ile pıhtılar arasında bir bağlantı var mı?

Bilim adamları, AstraZeneca ve Johnson & Johnson COVID-19 aşıları ile kan pıhtıları arasında olası bir bağlantı buldular, ancak çoğu insan için risk düşüktür. Reuters e-posta ile Hoffe’nin iddialarını destekleyecek basılı kanıtları olup olmadığını sordu. Hoffe bir e-posta ile cevap vererek, “Çalışmama dahil etmeyi planladığım konuların sayısı hedeflediğimden çok daha az olmasına rağmen, onu yayınlamam gerektiğini anladım” dedi. Fakat araştırmasının, tıbbi uygulamasını yok eden Batı Kanada’daki bir yangın tarafından engellendiğini söyledi. Basında çıkan haberler, söz konusu iddiaya dair kanıt gösteremeyen Hoffe’nin daha önce COVID-19 aşısı hakkında yanlış iddialarda bulunduğunu söylüyor.

Liverpool Tropikal Tıp Okulu’nda Klinik Öğretim Görevlisi olan Tom Wingfield, Reuters’e e-posta ile Hoffe’un sonuçlarına katılmadığını söyledi. “D-dimer testi yükselirse, bu o kişinin kan pıhtısı olduğu anlamına gelmez, aksine semptomlarına bağlı olarak göğüs veya bacak taraması gibi daha ileri araştırmalar gerekebilir” dedi. Wingfield, yükselmiş bir D-dimerin birçok faktörden kaynaklanabileceğini ve aşılamadan sonra testin rutin olarak yapılmadığını söyledi. Ayrıca AFP Haber Ajansına, yüksek D-dimer seviyelerinin kan pıhtılarının kanıtı olmadığını söyleyen uzmanlar da var.

Avrupa İlaç Ajansının, 3-6 Mayıs 2021 tarihlerindeki toplantılarında öne çıkan başlıklarda “mRNA aşıları için güvenlik sinyali olmadığı” görülüyor. (Bir güvenlik sinyali, ilaç sebebiyle oluşan bir sorunun daha fazla araştırılması gerektiği anlamına gelir.) Moderna COVID-19 aşısı ile kan pıhtıları arasında “mevcut kanıtların nedensel bir ilişkiyi göstermediğini” ilan etti. Aşı olan hastalarda görülen kan pıhtılarının sayısının aşılanmayanlara göre daha düşük olduğunu kaydettiler. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, 210 milyondan fazla doz aşılamadan sonra bile kan pıhtılarının mRNA aşılarıyla bağlantılı olmadığını belirtmeye devam ediyor. Son olarak, Haziran 2021’de İskoçya’da yayımlanan bir araştırmada, Moderna mRNA aşısının ilk dozunu alan 0,82 milyon kişiden alınan verilere bakıldı. Aşıdan sonraki ilk 28 gün içinde aşının kan pıhtılarıyla ilişkili olmadığı tespit edildi. Söz konusu iddia hakkındaki mevcut araştırmalar, mRNA COVID-19 aşıları ile kan pıhtıları arasında bir bağlantı olmadığını ortaya koyuyor.

Liverpool Tropikal Okulu Klinik Öğretim Üyesi Dr. Tom Wingfield, beyindeki kan pıhtıları da dahil olmak üzere düşük trombositli kan pıhtılarının, tahminen yılda milyonda 5 ila 16 vaka oranında meydana geldiğini söyledi. Britanya İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu’nun (MHRA) raporları, AstraZeneca aşısının ilk dozundan sonra insidans oranının milyonda 14.9 ve ikinci dozdan sonra milyonda 1.8 olduğunu gösteriyor.

Bir veri analizine göre, SARS-CoV-2 enfeksiyonu teşhisi konulan bir kişide iki hafta içinde kan pıhtısı oluşma ihtimali, mRNA aşısı olduktan sonra pıhtı oluşması ihtimalinden yaklaşık 10 kat daha yüksek.

Bu sonuca itiraz et