Meral Akşener’in “İmam olamıyoruz ya biz! o nedenle cumhurbaşkanı adayı değilim” sözleriyle ilgili iddialar

İddiaya ne sebep oldu?

İddia kaynağı olan video, 11 Ağustos’ta Meral Akşener’in Nevşehir’de yaptığı esnaf ziyaretlerinden birine ait. Videodaki esnaf, ‘İslam literatürüne göre bayandan hükümdar olmaz. Erkeğin olmadığı yerde kadın Cumhurbaşkanı olabilir. Şu anda da erkek yok zaten,’ sözlerinin üzerine zaten Cumhurbaşkanı adayı olmayı düşünmediğini belirten Akşener, şu sözleri kullanmış:

‘1994 senesinde Kocaeli’nde Büyükşehir Belediye Başkanı adayı olduğumda şöyle bir propaganda yapıldı. Belediye başkanı, kadından olmaz. Şifâ binti Abdullah belediye başkanı oldu. O olur. Ama imam olamıyoruz ya biz! Dolayısıyla, Cumhurbaşkanı da aynı zamanda imamlık yapmak durumunda olduğundan ben aday değilim.’

Bu diyalogun içerisinden Akşener’e ait sözlerden sadece  ‘Cumhurbaşkanı da aynı zamanda imamlık yapmak durumunda olduğundan ben aday değilim,’ cümleleri farklı yorumlarla paylaşılarak yanlış anlaşılmalara sebebiyet vermiş.

İYİ Parti yöneticilerinin yaptığı açıklama

İYİ Parti yöneticilerinin iddiadan bir gün sonra yaptığı açıklama ise şu şekilde:

‘“İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, dün Nevşehir il merkezindeki esnaf ziyaretinde, işyeri sahibinin verdiği bir örnek üzerine, Türkiye’de ‘geçmişte yaşanan bir polemiğe’ gönderme yaparak, Cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda eleştirel bir değerlendirmede bulundu.
Bir haber ajansına çalışan yerel muhabir, 1994 yılındaki polemiği bilmediğinden, aslında ironik bir değerlendirmeyi gerçek sanarak, Genel Başkanımızın, ‘Kadından imam olmayacağı için aday değilim’ dediği iddiasıyla haberleştirdi. Söz konusu ajans yanlış anlaşılma üzerine haberi geri çekti.”

‘Kadınlar, imam olamaz,’ sözleriyle ilgili açıklama ise şöyle:

Partililer, Erbaş’ın, “Kadın imam var mı” sorusuna “Kadından imam olmaz” yanıtına dair Akşener’in bir göndermede bulunduğuna dikkat çekerek, “Akşener, o ziyaret kapsamında, bu sözleri ‘alaycı ve ironi’ şeklinde söyledi. Hedefinde daha önce kadınlara yönelik bu açıklamayı yapan Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ile bazı tarikat ve cemaatler var. Genel Başkan, Erbaş’ın bu sözlerine hep kızmıştır. Böyle düşünen bir insanın 2018’de, 100 bin imzayla, Cumhurbaşkanlığı’na aday olması mümkün mü? Parti genel başkanı olur mu? Ülkeyi yönetmeye talip olur mu? Akşener, bu argümanı kullanan tarikat ve cemaatlerle alay etmiş, doğrudan adreslerine yanıt vermiştir” ifadelerini kullandı.’

Akşener’in sözlerinin kısaca incelenmesi

DYP”den Kocaeli Büyükşehir Belediye başkanı adayı olduğu 1994 yılında cinsiyet ayrımcılığına dayanan bir propogandayla karşılaştığını belirten Akşener’in verdiği örnekler, Türkiye’de siyasi alanda yıllardır yapılan cinsiyet ayrımcılığı işaret etmekte.

İlk örneği olan, Şifâ binti Abdullah hakkında yaptığımız araştırmada, bahsi geçen kişinin İslamiyet’in ilk dönemlerinde hem eğitim hem de idari alanlarda önemli bir kadın figür olduğunu görüyoruz. İslami kaynaklarda Şifâ binti Abdullah’ın, ‘Kur’an’da kadınların idari alanlarda çalışmasına karşı bir emrin olmadığı ve toplumlarda bu görüşün sonradan oluştuğu‘ argümanına örnek olarak verildiğini görüyoruz.

İYİ Partinin açıklamasında da yer alan imamlık konusundaki sözleri ise, 2019 yılında Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, kadınların imam olmasının mümkün olmadığına dair açıklamasına yapılan bir gönderme. O dönemde Türkiye’de imam hatip liselerine gönderilen ve “imam” sıfatı ile mezun olan binlerce kadının işini icra edememesi ile ilgili tartışmalar yaşanmıştı.

İYİ Parti’nin açıklaması ve örnekler üzerinde yaptığımız incelemenin ışığında, Akşener’in sözlerinin ‘İmam olamadığı için Cumhurbaşkanı adayı olmadığı’ anlamına gelmediğini çıkartabiliriz. Aksine, Türkiye’de siyasi ve idari alanlarda yıllardır cinsiyet ayrımcılığı ile karşılaştığını ancak bunun İslami bir temelinin olmadığını Erbaş ve Şifâ binti Abdullah örnekleriyle toplumsal bir sorunu ele almış.