Maske takmanın kansere sebep olacağı iddiası

Covid-19’un bulaşma yöntemleri

Dünya Sağlık Örgütü’nün Aralık 2020’de maske kullanımı ile ilgili bir rapor yayınladı Bu raporda Covid-19 yayılabileceği iki yöntemi anlattı. İlk olarak, Covid-19 virüsü, enfekte kişilerle yakın temas halindeyken hava yoluyla taşınır. İkinci yöntemde, enfektenin çevresindeki objelere Covid-19 virüsünü yayar.  diğer insanlar bu objelere temas ederek virüsü yayar. Covid-19’un ilk yöntemle özellikle kapalı alanlarda yayılabileceği ortaya çıktı. Maske kullanımı özellikle ilk yöntemdeki yayılmaya karşı güçlü bir önlemdir.

Maskeler işe yarıyor mu? 

Maskelerin işe yarayıp yaramadığı konusunda iki farklı sonuç alındı. Dünya Sağlık Örgütü’nün Aralık 2020 raporunda maske kullanıma dair bazı deneyler yer alıyor. Bu deneylerin birine 4862 sağlıklı kişi katıldı. Bu kişiler tıbbi maskeli ve maskesiz olarak iki gruba ayrıldılar. Hastalığın bu iki grup arasında Covid-19’un enfeksiyonu ile ilgili bir fark bulunamadı. Dahası, yapılan diğer dokuz deneyde de maskeli ve maskesiz denekler arasında bir fark bulunamadı.

Fakat, aynı raporda verilen Pekin’de yapılan gözlemlerde ailede bir kişide Covid-19 semptomları görülmesinden önce maske takan ailelerde hastalığın yayılımında maskenin %79 oranında koruyuculuk sağladı. Tayland’a 19 kişiyle yapılan bir başka deneyde Covid-19 semptomları gösteren kişiler ile temas edenler incelendi. Araştırmacılar bu deneyde maske takanların %77 oranında daha az enfekte olduğu gözlemledi. Rapordaki diğer çalışmalar da maske kullanımının Covid-19’un yayılmasını engellediğini bildiriyor.

Ne zaman maske takılmalıyız?

Raporda bu sebeplerden dolayı kapalı alanlarda havalandırma sistemi iyi değilse ve/veya kişiler arasında bir metreden az mesafe varsa maske kullanımını önermektedir.  Aynı zamanda açık alanlarda da kişiler arasında bir metreden az mesafe varsa maske kullanılmalıdır. Rapora göre risk grubundaki 60 Yaş üstü ve/veya kardiyovasküler hastalıklar, diyabet hastalığı, kanser, obezite, astım gibi hastalıkları olan kişilere özellikle maske takmalıdır.

Maskenin zararları var mıdır?

Rapora göre maskenin baş ağrısı ve uzun süre kullanımına bağlı olarak cildin tahriş olması dışında sağlığa zararı yoktur. İddialardan bazılarında maskenin oksijen solunumunu azalttığı bu yüzden de kansere yol açtığı söylenmektedir. Amerikan Akciğer Derneği’nin yayınladığı yazıya göre maskenin düşük seviyede oksijen solunumuna sebep olduğu iddiası yanlıştır. Yazıda sadece akciğerlerinde problem olan insanların maske kullanımından önce doktorlarına danışması gerektiği söylenmiştir.

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri’ne göre de 2 yaşından küçüklerin, maske takmaya yönelik engeli bulunanlar ve maske takmanın risk yaratacağı işler yapan kişiler maske takmaktan muaf olabilirler.

USA Today yaptığı teyitte maskelerin sağlığa zararlı olan teflon ve etilen oksit içerip içermediğini incelemiştir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre etilen oksit kanserojen bir maddedir. Fakat sağlık cihazlarını sterilize etmek amacıyla da kullanılmaktadır. ABD Gıda ve İlaç Kurumu ’da etilen oksitin sterilazyon için önemli bir yöntem olduğunu ve üreticilerin cihazlarını güvenli tutmak amacıyla kullandığını söylemiştir. Etilen oksitin aynı zamanda maskeleri sterilize etmede kullanıldığı belirtilmiştir. Fakat, tüketicilere sunulan maskelerin ve cerrahi maskelerin genellikle sterilize edilmediği ifade edilmiştir.  Teflonun (polytetrafluoroethylene) ise bazı maskelerin yapımında kullanıldığı ve kanserojen olabileceği söylenmiştir. Fakat Full Fact maskelerin yakılıp solunmadığı sürece bu maddeye maruz kalınmayacağını açıklamıştır.