
Mansur Yavaş’ın İngilizce konuştuğu video gerçek mi?
22 Ara 2023
12:15
Sonuç
- Video yapay zeka deepfake ile oluşturulmuş.
- 14 Nisan 2019’da Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclis Toplantısından olan orijinal videoyu inceledik. Aynı cümleler Türkçe olarak kurulmuş.
İddia Yayılımı
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın İngilizce konuştuğunu gösterdiği iddiasıyla paylaşılan bir video sosyal medyada son derece ilgi gördü. 2 milyondan fazla izlenen video on binlerce beğeni aldı. Yorum kısmına baktığımızda da videonun doğru olduğunu düşünen kişi sayısının azımsanmayacak kadar çok olduğunu gördük. Tüm bu sebepler dolayısıyla söz konusu iddiayı inceledik.
Kanıt
Videoda dikkat çeken ilk kısım Mansur Yavaş’ın yüzünde gizli bir tül varmış gibi görünmesi oldu. Elindeki kağıdı havaya kaldırdığında teninin içinden geçiyor gibi görünmesi de videonun düzenlendiğini açık bir şekilde gösterdi.
Benzer şekilde elini kaldırdığında yüzüne yaklaşan parmağının yok olması, mikrofona yaklaştığında görüntülerin birbirine karışması hatta bir bölümde mikrofonun yüzüne yaklaşan kısmının görünmemesi de videonun düzenlenmiş olduğunu gösteren diğer ipuçları. Ayrıca sesinin de doğal akıştan ziyade robotik bir ritme sahip olması da dikkat edildiğinde fark edilebiliyor.
İddia videosu üzerinden yaptığımız inceleme ile düzenlenmiş bir video olduğunu anladık. Peki orijinal video nerede? Tersine görsel arama metodu ve anahtar kelime taraması ile ulaştığımız sonuca göre videonun orijinali 14 Nisan 2019 tarihli Ankara Belediye Meclisi toplantısından.
İddia videosu ile orijinal videodaki cümlelerin de birbiri ile uyuştuğunu görüyoruz. Yapılan şey, deepfake teknolojisi kullanılarak Mansur Yavaş’ın kendi sesiyle İngilizce konuşturulması.
Orijinal videonun ait olduğu meclis toplantısı, dönemin haberlerinde de kendisine yer bulmuştu. Mart 2019 yerel seçimleri ile büyükşehir belediye başkanı seçilen Yavaş, ilk toplantılarından biri olan 14 Nisan toplantısında Ak Parti ve MHP’li meclis üyeleri ile yaşadığı gerginliğin ardından büyükşehir belediyesinin yetkilerini yeniden hatırlatıp birleşimi kapatmıştı.
Deepfake videoları zaman zaman eğlence için üretilse de işler kritik zamanlardaki manipülasyon tekniği olarak kullanılabilir. Tıpkı bu video gibi insanların söylemedikleri şeyler kendi sesleri ve görüntüleri kullanılarak aktarılabilir.