‘Japonya’da lise mezunu olmayanlar oy kullanamıyor’ iddiası

Söylemleri incelemeye Japonya’nın Parlamentolararası Birlik(Inter-Parliamentary Union)  resmi sitesine göz atarak başladık. Sitede yer alan seçmen gereksinimleri içerisinde “lise mezuniyet” şartı aranmadığını görmüş olduk. Shugiin House of Representatives (Temsilciler Meclisi) 27 Mayıs 2016’da yaptığı yasal düzenlemeler çerçevesinde, 20 olan seçim yaşını 18’e düşürmüş.

İlgili kısım;

Japonya’da oy kullanım yaşı 18

İddia paylaşımlarında yer alan, “Kendi gelişimini tamamlayamamış bireyler, toplum ve devleti ilgilendiren konularda söz sahibi olamaz” ifadesiyle çeliştiği sonucuna vardığımız bir diğer konu ise, oy kullanım yaşıydı. Sitede 2015’e kadar olan süreçte oy kullanım yaşının 20 olduğu fakat yapılan değişiklik sonrasında 18 yaşını doldurmuş her bir Japon vatandaşının oy kullanma hakkı olduğu bilgisine ulaştık. 2016 itibariyle Kamu Seçim Kanunu yeniden düzenlenmiş ve oy kullanma yaşına dair “20 yaşını doldurmuş olmak” şartı, “18 yaşını doldurmuş olmak” olarak düzenlenmiş. Oy kullanımına dair haberleri birçok kaynakta gördük.

Gençlerin siyasetle ilgilenmesini istiyorlar

Japonya anayasasında yapılan bu değişiklikle beraber genç kuşağın seçimlerde söz hakkı olmasına ve siyasetle daha yakından ilgilenmelerine olanak sağlayacağı düşünülmüş.

Google arama motoru üzerinden iddiayla ilgili kaynak araştırırken, kullanıcılara soru-cevap ve blog yazma imkanı sağlayan bir platform olan Quora, ile karşılaştık. Burada konuyla ilgili  birkaç başlık açıldığını gördük.

Japonya’da yaşadığını söyleyen bir kişinin başlığa yazdığı ingilizce yazıda, “Savaştan sonra seçme yaşı 20’ydi ama lise mezunu olmak ön şart değildi. Bugün 18 yaşını doldurmuş herhangi bir Japon vatandaşı oy kullanma hakkına sahiptir. Ayrıca, oy kullanmak için kayıt olmalarına gerek yok. 18.yaş günlerinde otomatik olarak kaydedilirler” ifadeleri yer alıyor.

Konuya ilişkin araştırmalarımıza devam ettiğimizde, sosyal medya üzerinden Türk yemeklerini, Türk kültürünü Türkiye’deki yaşamını ve Japonya ile ilgili bilgiler hakkında video içerikleri üreten YouTuber Yoshi Enomoto’nun, 30 Mayıs 2021 tarihinde  ‘Japonya hakkında doğru bilinen 10 yanlış bilgi’ başlığı altında paylaştığı videoyu gördük. YouTuber videoda, Japonya hakkında ortaya atılan komplo teorileri ve söylemlerden söz ediyor. Enomoto, Japonya’da lise mezunu olmayan kişilerin oy kullanamadığına dair söylentilere de bu videoda cevap veriyor ve söylenceden ibaret olduğunu belirtiyor.

İlgili Kısım ;

Sonuç olarak Japonya’da oy kullanımıyla ilgili anayasa çerçevesinde eğitim düzeyiyle alakalı bir koşul bulunmuyor. 18 yaşını dolduran tüm vatandaşlar, eğitim düzeyine bakılmaksızın oy kullanım hakkına sahip. Seçmen şartlarına bakıldığında ‘lise mezunu olmayanlar oy kullanamıyor’ iddialarının da gerçeği yansıtmadığı anlaşılıyor. Japonya’da  6 yıl İlkokul, 3 yıl Ortaokul, 3 yıl Lise ve 4 yıl üniversite eğitimi verilmektedir. Bu eğitimlerden ilkokul ve ortaokul zorunludur. Japonya’da  lise eğitimin devamlılığı bulunmuyor fakat liseye devam oranı yüzde 96. Bir kaynakta liseyi bırakma oranının yüzde 2 olduğu belirtilmiş.

Bu iddia daha önce Teyit.org, Malumatfuruş ve Doğruluk Payı tarafından incelendi.