Hitler’in 17 yaşındayken Haydarpaşa Garı’nın inşaatında çalıştığı iddiası

4 Şub 2022

17:38

Yanlış

Doğru

Sonuç

Hitler, 1906 ve 1908 yılları arasında güzel sanatlar eğitimi için Viyana’da bulunuyordu.
İstanbul’a geldiğine dair herhangi bir belge yok.

İddia Yayılımı

Haydarpaşa Garı, birçoğumuzun hafızasında ayrı bir yere sahip. Nostaljik havası hala kimimiz için kavuşma, kimimiz içinse veda anlamı taşır. Kadıköy’e özel bu tarihi yapı, başta yangın olmak üzere çeşitli badireler atlatmış olsa da uzun yıllar İstanbul ile Anadolu’yu birbirine bağlayan yolculuğun son durağı olarak sembolleşmiştir.

Bu tarihi gar, herkese birini hatırlatsa da kimseye Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Lideri Adolf Hitler’i anımsatacağını düşünmemiştik. Ta ki Twitter’da paylaşılan bir gönderi ile ‘Hitler’in 17 yaşındayken Haydarpaşa Garı’nda çalıştığı iddiasın’ yayıldığını görene kadar…

Haydarpaşa Garı’nın bugüne uzanan inşasına 1906‘da başlandığını biliyoruz. Hitler’in doğum tarihini kontrol ettiğimizde iddiada bahsedilen tarihle çakışmadığını fark ettik. Bununla birlikte paylaşımın altındaki şüpheli yorumlar bizi iddianın doğruluğunu araştırmaya yönlendirdi.

Kanıt

Hitler 17 yaşındayken Osmanlı’da değil Avusturya’da şantiye işçiliği yaptı

İslam Ansiklopedisi‘ne göre Haydarpaşa Garı’nın bulunduğu konum, 1906’dan önce Anadolu demiryolunun ilk istasyonu olan basit bir binadan ibaretti. 1872’de işletmeye açılan bu demiryolu, bir banliyö hattı ölçüsünü aşmıyordu.

1906 itibariyle Alman sermayesiyle Bağdat yönü doldurulmaya başlandı. Mimar Otto Ritter ve Helmuth Cuno’nun projeleri ile Prusya Neo-Rönesans üslubuna kavuşturulan gar, 1908’de şu anki halini alacak şekilde tamamlandı.

Peki Hitler bu dönemde ne yapıyordu? Kavgam kitabında sosyal demokratlar ile tanışmasını anlattığı bölümde şöyle der:

“On yedi yaşımda iken “Marksizm” hakkında da henüz bende bir fikir oluşmamıştı. Sosyal Demokrasi ile Sosyalizm’e hemen hemen aynı manayı veriyordum. Sosyal Demokrasiyi gösterilerinin bir seyircisi olarak tanıdım. Bu hususta bir fikrim olmadığı gibi, üyelerinin zihniyetlerini de bilmiyordum. Sosyal Demokratlarla ilk münasebetim, bir şantiyede oldu. Açlıktan ölmemek için iş arıyordum. Geleceğimden endişe ediyordum. Bu yüzden de çevremle ilgilenmiyordum. (…)”

Yani Adolf Hitler’in 17 yaşındayken bir şantiyede çalıştığı doğru. Ancak bu şantiye Osmanlı Devleti içerisinde değil, Avusturya’da.

Hitler biyografilerinde 1906 yılı, kırılma noktalarından biri olarak anlatılır. Çünkü bu yılda, hasta annesinin verdiği parayla Viyana Güzel Sanatlar Akademisine girmek için şehir değiştirmişti.

Kaynaklara göre kendisinin Avusturya’dan ilk ayrılışı 1913 yılında Almanya’nın Münih şehrine gitmek için oluyor. Bunun sebebi ise Avusturya’ya karşı askerlik hizmeti yükümlülüğünden kaçtığı için tutuklanmamak.

Sonuç olarak Hitler’in 1906 yılında sanat eğitimi için Viyana’da bulunduğuna dair bilgilere ulaşılırken İstanbul’a gelişi ile alakalı herhangi bir resmi kanıt bulunmuyor. Bu da Haydarpaşa Garı’nın inşaatında, hem de iki yıl boyunca, çalıştığı iddiasını yalanlıyor.

Bu sonuca itiraz et