Harran ve Tunceli’nin üniversite mezunu ve AK Parti oy oranıyla ilgili iddialar

27 Oca 2023

17:25

Yanlış

Doğru

Sonuç

2018 Milletvekili Genel Seçim Sonuçlarına Harran ve Tunceli özelinde bakıldığında AK Parti’ye verilen oyların oranı %97, üniversite mezunu oranı da %3 değil.
2019 Yerel Seçim Sonuçları’na Harran ve Tunceli özelinde bakıldığında da AK Parti’ye verilen oyların oranı iddia edilen değerlerde değil.
Hem 2018 hem de 2019 için Harran ve Tunceli’deki üniversite mezunlarının söz konusu bölgelerin nüfusuna göre oranına bakıldığında, %3 ve %97 oranlarına ulaşılmıyor.

İddia Yayılımı

Sosyal medyada oy oranları ve seçim sonuçlarıyla ilgili bir ilin ve bir ilçenin karşılaştırıldığı iddialar ortaya atıldı. İddiaya göre AK Parti, üniversite mezunu oranının %3 olduğu Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde %97 oy alırken üniversite mezunu oranının %97 olduğu Tunceli’de ise %3 oy almış.

Öncelikle Harran ve Tunceli’nin nüfusuna dair sayısal bilgiler verilirken tarih belirtilmemesinin iddianın güvenilirliğini ve yanlışlanabilirliğini azalttığını; ayrıca karşılaştırmanın aynı kategoride olmayan bölgeler arasında yapılmasının verilen değerlere gölge düşürdüğünü söylemekte fayda var.

Bu nedenle iddia analizini hem yerel hem de genel seçim verilerine ve söz konusu seçim zamanlarındaki üniversite mezunu değerlerine göre yapacağız.

Kanıt

Harran ve Tunceli’nin 2019 Yerel Seçim Sonuçları

Araştırmamıza en son yapılan 31 Mart 2019 Yerel Seçim Sonuçları’na bakarak başlıyoruz. 2019 seçimlerinde Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde AK Parti belediye başkanı adayı çıkarmamış; Cumhur ittifakının adayı seçime MHP’den katılmış. Harran Belediye Başkanı Mahmut Özyavuz seçimi 19.316 oyla kazanmış. Bu da ilçe genelindeki toplam geçerli oy sayısına oranlandığında AK Parti-MHP koalisyonunun Harran’da %54,89 oranında oy aldığını söyleyebiliriz.

Ayrıca 2019 seçimlerinde Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanlığı için Harran’dan verilen oylara baktığımızda 35.142 geçerli oydan 31.804’ünün AK Parti’ye verilmiş olduğunu görüyoruz. Bu, %90,50’lik orana denk geliyor.

Tunceli 31 Mart 2019 Yerel Seçim Sonuçları’na bakıldığında AK Parti’nin il genelinde aldığı toplam oy 7.681 olarak görünüyor. Bu oy sayısı geçerli oy sayısına göre oranlandığında AK Parti’nin il genelindeki oy oranı %23,20 oluyor.

Harran ve Tunceli’nin 2018 Genel Seçim Sonuçları

Harran’ın 24 Haziran 2018’de gerçekleştirilen Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları’na baktığımızda, Şanlıurfa Milletvekilleri için Harran’dan verilen toplam geçerli oy sayısı 34.994 iken AK Parti’ye verilen oy sayısı 16.485. Yani, AK Parti’nin 2018 Genel Seçimleri’nde Harran’daki oy oranı %47,10’a denk geliyor.

2018 Milletvekili Genel Seçimleri’nde AK Parti’ye Tunceli’den verilen oy sayısı ise 7.228. Bu, 54.194 geçerli oy sayısı içerisinde %13,33 oy oranı yapıyor.

Dolayısıyla ne 2019 Yerel Seçimleri’nden ne de 2018 Genel Seçimleri’nden Tunceli ve Harran için iddiada bahsedilen AK Parti oy oranlarına ulaşamıyoruz.

Harran ve Tunceli’de üniversite mezunu oranları

İl ve ilçelerin üniversite mezunu oranlarına ulaşmak için öncelikle bu bölgelerin nüfuslarına bakmak gerekir. TÜİK’in 2018 ve 2019 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları’ndan Tunceli’nin iki seneye ait nüfusunu bulmak mümkün. Bu verilere göre Tunceli’nin 2018 nüfusu 88.198, 2019 nüfusu ise 84.660.

Şanlıurfa’nın ilçesi Harran’ın nüfus verilerine ve hem Harran’ın hem de Tunceli’nin üniversite mezunu oranlarına ulaşmak için yine TÜİK’in Merkezi Dağıtım Sistemi’ni kullanıyoruz. Buna göre Harran’ın 2018 nüfusu 87.843, 2019 nüfusu 89.798.

Öte yandan Harran’daki 2018’de üniversite mezunu sayısı 1.759, 2019’daki üniversite mezunu sayısı 2.019.

Tunceli’deki 2018 üniversite mezunu sayısı 13.936, 2019 üniversite mezunu sayısı 13.815.

Yani 2018’de Harran’da üniversite mezunu sayısının nüfusa oranı %2 iken, Tunceli’de bu oran %15,8.

Yine 2019’da Harran’da üniversite mezunu sayısının nüfusa oranı %2,24, Tunceli’de bu oran %16,31.

Sonuç olarak ne 2018 Genel Seçimleri dönemi ne de 2019 Yerel Seçimleri dönemi açısından Tunceli ile Harran arasında yapılan karşılaştırma gerçeği yansıtmıyor.

İddiayı daha önce Malumatfuruş ve Teyit de inceledi.

Bu sonuca itiraz et