Görüntüdeki parazite ‘Pzifer’ aşısı sebep olmadı
20 Eki 2021
13:05
Sonuç
Video, Kamerun’da yaşayan bir Tiktok kullanıcısı tarafından paylaşıldı. Doktor olduğunu iddia eden bu kişinin, görüntüdeki vakanın ‘Pfizer’ aşısından sonra gerçekleştiğine dair bir iddiası yok. Görüntüdeki, Batı ve Orta Afrika’da görülen bir parazit hastalığı. ‘Afrika göz kurdu’ olarak adlandırılan Loiasis, parazitik solucan Loa loa’dan kaynaklanır.
İddia Yayılımı
Covid-19’a yönelik aşılama çalışmaları tüm dünyada devam ederken sosyal medyada bu aşılara ilişkin çeşitli iddialar paylaşılmaya devam ediliyor. Bu iddialardan biri de Pfizer/Biontech aşısı ile ilgiliydi. Bir sosyal medya kullanıcısı ‘Pfizer aşısından sonra..” başlığı ile bir video paylaştı.
Görüntülerde bir göz tabakası üzerinde hareket ettiği görülen solucanımsı bir canlı görülüyor. Paylaşım, Twitter’da yüzlerce beğeni ve retweet aldı. Gelen yorumlardan bazılarını yukarıda sizinle paylaştık.
İddianın gerçek olduğunu ve görüntülerde hareket edenin de aşının içindeki sözde grafen olduğunu düşünenlerin aksine; kimileri görüntülerin gerçekliğini sorgularken kimileri de bu görüntülerin bir göz parazitini yansıttığını ve aşıyla ilgilisi olmadığını söyledi.
Peki bu görüntülerin kaynağı ne? Pfizer aşısından kaynaklanıp kaynaklanmadığına ilişkin neler biliyoruz?
Kanıt
Görüntüler Tiktok’ta paylaşılmış
Öncelikle bu görüntülerin kaynağının Tiktok olduğunu belirtelim. @mefbrown isimli bir Tiktok kullanıcısı tarafından paylaşılmış.
“Buna inanmayacaksınız. İnanılmaz bir fenomen.”
4 milyon kez görüntülenen bu videoyu paylaşırken de “Bu meslekte her şeyi görüyoruz” ifadelerine yer vermiş. Profilinde buna benzer başka bir paylaşım daha mevcut. Burada, ‘solucan’ olarak nitelendirdiği oluşumun gözden çıkarıldığı cerrahi bir işlem yapılıyor.
“Göz cerrahisi”
“Solucanın gözden çıkarılması”
“Mesleğimi seviyorum.”
Görüldüğü üzere, söz konusu video paylaşılırken bu hastalığın Pfizer aşısından sonra gerçekleştiğine ilişkin herhangi bir ifade mevcut değil. Paylaşan kişi, bunu mesleğinde karşılaştığı vakalardan biri olarak değerlendirmiş. Mefbrown ismiyle sosyal medyada yer alan bu kişi bir Orta Afrika ülkesi olan Kamerun’un Douala şehrinde yaşıyor. Doktor önlüğü ve ekipmanlarıyla Tiktok’ta dans ve mizah içerikli videoları mevcut ancak gerçekten doktor olup olmadığını doğrulayamadık. Youtube kanalı da olan bu kişi kendini, sanatçı, şarkıcı, söz yazarı ve tıp tutkunu olarak tanımlamış.
Görüntülerdeki, ‘Afrika göz solucanı’olarak adlandırılan paraziter bir hastalık
Peki bu videoda görüldüğü üzere gözde o şekilde hareket eden bir organizmanın bulunması mümkün mü? Bu vaka tam olarak nedir? İnternette anahtar kavramlar üzerinden yaptığımız araştırmalarda videoda görülene benzer birtakım görsellere ulaştık ve bunun bir çeşit göz paraziti olduğunu tespit ettik.
Çoğu insan tarafından Afrika göz kurdu olarak adlandırılan Loiasis, parazitik solucan Loa loa‘dan kaynaklanır. Chrysops cinsine ait geyik sineklerinin (mango sinekleri olarak da bilinir) tekrarlanan ısırıkları yoluyla insanlara geçer. Paraziti geçen sinekler, Batı ve Orta Afrika‘nın bazı yağmur ormanlarında ürerler.
Hastalığın en yaygın belirtileri Calabar şişlikleri ve göz kurdudur. Calabar şişlikleri, genellikle kol ve bacaklarda ve eklemlerin yakınında bulunan lokalize, hassas olmayan şişliklerdir. Göz kurdu ise, yetişkin solucanın gözün yüzeyindeki görünür hareketidir.
Loa loa aslında ‘solucan kurdu’ anlamına gelir, ancak gözün konjonktivasında (göz kapaklarının iç kısmı ile birlikte gözün beyaz kısmını örten bir zar) lokalize olduğu için genellikle ‘göz kurdu’ olarak bilinir. Loa loa’nın enfeksiyonunun neden olduğu deri altı ve submukozal doku hastalığıdır.
Bu sinekleri, cildi tekrar tekrar ısırdığında, larvaları kanda biriktirerek, Loa loa durumunda esas olarak gözler olan son enfeksiyon bölgesine göç ettiğinde salınır. Orada larvalar yetişkinliğe dönüşür ve kan dolaşımında dolaşan larvaları serbest bırakır. Larvalar gözlere ulaştığında; göz tıkanıklığına, kaşıntıya, ağrıya ve ışık hassasiyetine neden olabilir.
Bazı durumlarda gözdeki larva varlığı fark edilebilir. Bu durum korkutucu olabilse de bir haftadan daha kısa sürer ve genellikle göze çok az zarar verir. Ancak yine de tedaviye başlanabilmesi ve larva alınabilmesi için göz doktoruna danışmak önemlidir. Daha ileri vakalarda, larvaları gözdeki daha yüzeysel alanlardan çıkarmak için cerrahi işlem önerilebilir. Derinin altında veya gözün üzerinden hareket eden yetişkin solucanların cerrahi olarak çıkarılması endişeyi gidermek için yapılabilse de, loiasis tek başına ameliyatla tedavi edilmez. Enfeksiyonu tedavi etmek ve semptomları yönetmek için kullanılabilecek ilaçlar vardır.
Afrika göz kurdu göründüğünden daha kötü olabilir
DNDi (İhmal Edilen Hastalıklar İçin İlaçlar Girişimi) adlı kuruluş tarafından finanse edilen bir çalışma yapıldı. Lancet Bulaşıcı Hastalıklar’da yayımlanan bu araştırmaya göre, Afrika’da 10 milyondan fazla insanı etkileyen ve nispeten zararsız bir hastalık olduğu varsayılan Loiasis, muhtemelen artan ölüm riskine katkıda bulunabilir.
Araştırmanın baş yazarı Dr. Cédric B. Chesnais:
“Bulgularımız, Loa loa’nın enfeksiyonun doğrudan veya dolaylı bir etkisi nedeniyle, enfekte olanların yaşam beklentisini azalttığını kuvvetle önermektedir. Bazı köylerde nüfusun %40’ından fazlasının kanla bulaşan Loa loa mikrofilarya barındırmasıyla, bu çalışma hastalığa daha fazla dikkat gösterilmesi için açık bir çağrıdır.”