Görselin siyanür etkisiyle kızıla boyanan Fırat’ı gösterdiği iddiası

Resmi yetkililer siyanürün Fırat’a ‘ulaşmadığını’ belirtti

Erzincan Valiliği, 24 Haziran 2022 tarihli resmi kamuoyu açıklamasında siyanürün Fırat Nehri’ne ulaşmadığını belirtmişti:

İlimiz, İliç İlçesi, Çöpler köyü mevkiinde Anagold Madencilik San. ve Tic. A.Ş. tarafından işletilen kompleks madeni işletmesinde, 21.06.2022 tarihinde gece saatlerinde Yığın Liç sahasına siyanür içerikli solüsyon taşıyan boru hatlarında meydana gelen arıza nedeniyle yaklaşık 20 m3 solüsyonunun aktığı, Solüsyonla kontamine olan alanın hipoklorit kullanılarak nötralize edildiği, Kontamine toprağın iş makinaları vasıtasıyla temizlenerek liç sahasına taşınması ile ilgili olarak;

İliç ilçesinde incelemelerde bulunan bazı siyasilerimizin sosyal medya hesaplarında olay ile ilgili

“…#Erzincan #İliç’teki madenden sızan 20 ton siyanürün Fırat Nehri’ne karıştığı Jandarma tutanaklarına geçmiş!…” şeklinde paylaşımda bulunulduğu görülmüştür.

Jandarma tarafından tutulan tutanağın incelenmesinde,

1 – TUTANAKLARDA PAYLAŞIMDAKİ ŞEKLİYLE BİR İFADENİN OLMADIĞI,

2 – FIRAT NEHRİ’NE KARIŞTIĞI İDDİASININ İSE TUTANAKTA HİÇ GEÇMEDİĞİ anlaşılmış olup,

Dolayısıyla konunun Jandarma tutanağı ile belirlendiği iddiası GERÇEĞİ YANSITMAMAKTADIR.

Bir önceki basın açıklamamızda da belirtildiği üzere; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, İzleme ve Denetim Daire Başkanı Başkanlığında, İl Müdürlüğümüz teknik personellerince sahada gerekli inceleme ve değerlendirmeler yapılmış, yapılan tespitte bölgedeki mevsimsel akış gösteren HİÇBİR DEREYE KARIŞMA OLMADIĞI, FIRAT HAVZASINA GÖZLEMSEL OLARAK ULAŞMADIĞI TESPİT EDİLMİŞTİR. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yetkilendirilmiş Lisanslı Çevre Laboratuvarı tarafından, Müdürlüğümüz teknik personelleri gözetiminde, kirlendiği iddia edilen alanın 27 farklı noktasından numune alınmış olup, ilgili laboratuvar tarafından analizleri gerçekleştirilecektir. Gerekli inceleme ve değerlendirme Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından sürdürülmektedir.

Konu ile ilgili olarak incelemeler ve çalışmalar hassasiyetle devam etmektedir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

• Valiliğin yaptığı açıklamada, boru hatlarında meydana gelen bir arıza nedeniyle 20 ton siyanür değil, 20 m3 siyanür solüsyonunun aktığı, fakat bu solüsyonun Fırat’a ulaştığına dair bir bulguya rastlanılmadığı belirtilmiş.

Paylaşımda olan fotoğraflar güncel değil

Fotoğrafları Google Görseller arayüzü üzerinden tersine görsel arama yöntemi kullanarak taradığımızda bazı sonuçlara ulaşıyoruz.

Kemaliye Eğin isimli bir kullanıcının Facebook’ta paylaştığı 11 Haziran 2022 tarihli bu görsel dizisi, bu paylaşımların günceli yansıtmadığını gösteriyor.

İlgili Facebook gönderisinde Fırat Nehri’nin neden kırmızı aktığı belirtilmemiş. Resmi kurumlar tarafından yapılan bu konuyla ilgili bir açıklamaya rastlayamasak da, bazı uzmanların bu durumla alakalı görüşlerine ulaşmak mümkün.

Suya kızıl rengini veren, madenden boşalan mineraller

Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ali Demirsoy 2021’de suyu yine kızıl renkte akan Fırat Nehri ile ilgili şu demeci vermişti:

En önemli kirletici ise Çaltı Çayı kıyısındaki demir madeni atık havuzundan doğrudan deşarjla olduğu bilinmektedir. Nehrin kırmızı, sarı, turuncu renkli olması demir madeni cevher minerallerinden hematit ve limonitten kaynaklanmaktadır. Hematit kırmızı, limonit minerali ise sarı renk verir ve boyacılıkta da kullanılmaktadır. Dolayısıyla geçtiğimiz günlerde Çaltı Çayı ve Karasu Nehri’nde sudaki kırmızı renk değişikliği Divriği’deki demir ocaklarından kaynaklı olmuştur.

Bunun Divriği demir madeninden çıkan maddelerden kaynaklandığını belirten Demirsoy, suda bulunan arsenik, demir, antimon, kurşun, bakır, çinko, molibden, bizmut gibi ağır metaller sebebiyle canlı hayatın da yaşamının riske girebileceğinin altını çiziyor.

Bu iddiayı Malumatfuruş da incelemişti.