Görselin Norveç’teki bir maden ocağının yemekhanesini gösterdiği iddiası

18 Eki 2022

17:51

Yanlış

Doğru

Sonuç

Görsel Norveç’te bir maden ocağının yemekhanesini göstermiyor.
Söz konusu görsel, Kuzey İsveç’te maden çalışmaları yapan LKAB firmasının ziyaret amacıyla oluşturduğu müzenin sosyal alanını gösteriyor.
Ziyaret merkezine gelen kişiler, rehberler eşliğinde modern madencilik, tarihi ortamlar ve çalışma araçları hakkında bilgi alıp eski maden fotoğraflarına bakıyor.
Ziyaret esnasında baret takma zorunluluğu bulunuyor, fotoğraftaki kişilerde bu nedenle baret var.

İddia Yayılımı

14 Ekim 2022 tarihinde Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na bağlı maden ocağında gerçekleşen patlamadan sonra sosyal medyada en çok konuşulan konulardan biri maden ocaklarında çalışma şartları ve iş güvenliği oldu. Paylaşımlar artarken hassas bir konu olması nedeniyle paylaşımların doğruluğundan emin olmak daha fazla önem kazandı. Maden ocaklarıyla ilgili yapılan paylaşımlardan bir tanesi Norveç’te bir maden ocağının yemekhanesinde çekildiği iddia edilen görseli içeriyor. Hatta bu görselin kullanıldığı kimi içeriklerde Türkiye’deki maden ocaklarında yemek yiyen işçilerin görüntüleriyle karşılaştırma yapılıyor.

Peki söz konusu görsel gerçekten Norveç’te bir maden ocağının yemekhanesini mi gösteriyor?

Kanıt

Görseldeki mekan Norveç’te değil, İsveç’te

Görseli tersine aradığımızda ilk olarak 2014 tarihli Facebook, 2016 ve 2021 tarihli Twitter paylaşımlarına ulaşıyoruz. Bu tarihlerde de paylaşımlara ‘Norveç’te bir kömür madeni yemekhanesi’ notu düşülmüş.

Ulaştığımız bir diğer kaynak ise, kuzey İsveç ve Nordkalotten’den doğa ve kültür resimleri içeren resim arşivi sitesi naturfoto.se. Burada görselin altına ‘Restoran, besöksgruvan, lkab’ notunun düşüldüğünü görüyoruz. Çeviri araçları yardımıyla ‘besöksgruvan’ kelimesinin İngilizce karşılığına baktığımızda ‘the visitor mine’ yani ziyaretçi madeni olduğunu anlıyoruz. LKAB ise Kuzey İsveç’teki çalışmaları sonucunda demir, mineral ve özel ürünler satan bir firma.

Ayrıca altında ‘Kiruna, Laponya’ yazıyor. Kiruna İsveç’in kuzeyinde bulunan bir kent iken Laponya da Fennoskandiya Yarımadasının en kuzeyine verilen isim. Dolayısıyla görselin Norveç’te değil, İsveç’teki bir maden firmasında kaydedildiği sonucuna ulaşıyoruz.

Kiruna’daki ziyaretçi madeni

LKAB’ın Kiruna’daki ziyaretçi madeniyle ilgili detaylı araştırma yaptığımızda mekanın, dünyanın en büyük yeraltı demir cevheri madenini ziyaret etmek isteyenler için tasarlandığını görüyoruz. Kiruna’daki bu maden, esasında 20.yüzyılın başından beri tarihi ortamları, çalışma araçlarını ve fotoğrafları gösteren bir maden müzesi. Tur sırasında modern madencilik hakkında bilgiler veren rehberler eşliğinde madeni gezen ziyaretçilerin kaldıkları süre boyunca kask takmaları zorunlu.

Kiruna’daki ziyaretçi madeninin web sitesinde ilk görünen resimlerden biri ise sosyal medya iddialarında kullanılan görsel. Yani, söz konusu görsel Norveç’teki bir maden ocağının yemekhanesini değil; İsveç’te ziyaretçiler için özel olarak tasarlanmış maden müzesinin restoranını gösteriyor.

Bu sonuca itiraz et