
Fotoğrafın İngiliz işgali sırasında İstanbul’da çekildiği iddiası
1 Eyl 2023
11:44
Sonuç
- Fotoğraf, 8 Nisan 1920’de Kudüs’te Yafa Kapısı’nın önünde çekilmiş.
- ABD Kongre Kütüphanesi’nde G. Eric ve Edith Matson Fotoğraf Koleksiyonu’nun içinde eş zamanlı çekilen diğer fotoğrafları görebiliyoruz.
İddia Yayılımı
Sosyal medyada uzun zamandır dolaşımda olan bir fotoğraf, İstanbul işgal altındayken çekildiği iddiasıyla paylaşılıyor. Söz konusu fotoğrafı inceledik.
Kanıt
Fotoğrafı taradığımızda stok görsel sitesi Alamy’de 1920-Kudüs olarak paylaşıldığını gördük.
Wikimedia’da da Kudüs’teki kontrolde çekildiği başlığıyla listelenmiş. Fotoğrafın kaynağı olarak ise Amerika Kongre Kütüphanesi gösterilmiş. Kongre Kütüphanesinde fotoğrafı bulduk. 8 Nisan 1920’de çekildiği belirtilen fotoğraf ile aynı koleksiyonda olan diğer görüntüleri de inceleme fırsatı bulduk. Aynı yerde çekildiği anlaşılan diğer fotoğraflarda konum olarak Yafa Kapısı verilmiş.
Konumu arama motoru üzerinden taradık. Kudüs’ün yedi ana açık kapısından birisi olan Yafa Kapısı’nın görüntüleri ile fotoğraf eşleşiyor. “Jaffa Gate, 1920” araması yaptığımızda benzeri fotoğraflar görülüyor.
Sonuç olarak fotoğraf işgal altındaki İstanbul’da değil aynı dönemin Kudüs’ünde çekilmiş.
İstanbul’un işgali
Osmanlı başkenti İstanbul, 1. Dünya Savaşı’nın ardından 13 Kasım 1918’de İtilaf Devletleri donanmasının şehre gelmesiyle fiili işgal dönemine girmiştir. 1919 – Ayasofya önünde talim yapan Fransız lejyoneri Senegalli askerler.
Bu durum, 1920’nin 16 Mart’ında resmi bir mahiyet kazanmıştır.
Bir devletin başkentinin ele geçirilmesi demek o devletin tamamen teslim olduğu ve hükmetme, yönetme yetkisinin elinden alındığı anlamına gelir. Bu sebepledir ki işgalin resmi olarak açıklanmasının hemen arkasından 23 Nisan 1920’de TBMM açılmıştır.
Başkenti işgal altındaki hükümetin vatanın salahiyeti için karar verme ve uygulama yetkisinden bahsetmek pek mümkün görünmezken bu görevi üstlenen taraf TBMM olmuştur. Öyle ki İtilaf Devletleri de Milli Mücadeleyi yöneten bu yeni hükümet ile Mudanya Mütarekelerini yürütmüş, Lozan’da bir araya gelmiştir. İstanbul’un tahliyesi Lozan’ın en çok tartışılan maddelerinden biri olmuş ancak 24 Temmuz 1923’te anlaşmanın imzalanmasının ardından 6 hafta içinde 2 Ekim’e kadar işgal kuvvetleri şehirden ayrılmış, 6 Ekim’deyse Türk ordusu İstanbul’a girmiştir.
İddiayı Teyit ve Malumatfuruş üzerinden de inceleyebilirsiniz.