Elmalılı Hamdi Yazır’ın Okan Bayülgen’in dedesi olduğu iddiası
2 May 2024
13:16
Sonuç
- Okan Bayülgen, verdiği bir röportajda Elmalılı Hamdi Yazır’ın dedesi olmadığını, aralarında yalnızca akrabalık bulunduğunu açıklamıştı.
- Okan Bayülgen’in dedesinin ismi Hamdi Üge’dir.
İddia Yayılımı
Uzun zamandır dolaşımda olan bir iddiaya göre ilk Türkçe Kur’an tefsirini hazırlayan Elmalılı Hamdi Yazır, ünlü şovmen ve tiyatro oyuncusu Okan Bayülgen’in dedesiymiş.
Söz konusu iddianın doğruluğunu inceledik.
Kanıt
İddianın bu kadar yayılmasının sebeplerinden biri, Murat Bardakçı’nın 10 Ağustos 2016’da HaberTürk’teki köşesinde yazdığı “Bu rezil tahrifin sebebi cehalet mi, yoksa kasıt mı?” başlıklı yazısını bitirirken kurduğu “Şimdi, merak ettiğim bir husus daha var: Elmalılı Hamdi Efendi’nin vârislerinin, meselâ büyük âlimin torunlarından olan sevgili Okan Bayülgen’in dedelerinin eserinin bu hâle getirilmesini öğrendiklerinde ne düşünecekleri ve ne yapacakları…” cümlesi gibi görünüyor.
Bardakçı yazısında esas olarak Zaman Gazetesi’nin, Elmalılı Hamdi Yazır’ın “Hak Dini Kur’an Dili” isimli tefsirinde yaptığı değişikliğe dikkat çekmiş; yazının bitiminde ise torunu olarak Okan Bayülgen’e seslenmişti. Bunun üzerine yazının yayımlandığı gün Twitter (o zaman ki adı ile) hesabından paylaşım yapan Bayülgen, “Ailemizin gurur duyduğu büyüğüdür. Yasal mirasçıları ile ilgili bir süreçtir. Onların tasarrufudur. Bir girişimde bulunacaklardır herhalde.”demişti.
Murat Bardakçı da söz konusu yazıdan 2 gün sonra bu kez “Elmalılı’nın eserinin başında bir dert daha var: Telif ve zamanaşımı…” başlıklı yazısında hatasını düzeltmiş:
Hamdi Yazır’ın söylediklerini nakletmeden önce, iki gün öncesine kadar benim de sık yaptığım bir hatâyı düzelteyim:
Yazımın sonunda “Şimdi, merak ettiğim bir husus daha var: Elmalılı Hamdi Efendi’nin vârislerinin, meselâ büyük âlimin torunlarından olan sevgili Okan Bayülgen’in dedelerinin eserinin bu hâle getirilmesini öğrendiklerinde ne düşünecekleri ve ne yapacakları…” diyordum.
Okan Bayülgen bilinenin ve benim de bildiğimin aksine Elmalılı Hamdi Efendi’nin değil, Hamdi Efendi’nin baldızının torunu imiş ve aralarında kan bağı yokmuş. Elmalılı Hamdi Efendi hakkında daha önce söylediği “Biz onun evlâtlarıyız” şeklindeki manevî bağlılığa işaret eden söz “Elmalılı’nın torunu” olarak anlaşılmış ve karışıklık buradan kaynaklanmış.
Bayülgen zaten yazımın ardından dün sosyal medyadan bir açıklama yaptı ve “Ailemizin gurur duyduğu büyüğüdür. Yasal mirasçıları ile ilgili bir süreçtir. Onların tasarrufudur. Bir girişimde bulunacaklardır herhalde” dedi…
Okan Bayülgen: Direkt dedem değil
Okan Bayülgen’in babası Ümit Bayülgen, annesi ise Ressam Ayla Üge’dir.
Bayülgen’in 2013’te İzzet Çapa’ya verdiği bir röportajda konu Hamdi Yazır ile akrabalığa gelmiş. Gazeteci Çapa “Yani Elmalılı deden” dediğinde Bayülgen “Hayır direkt dedem değil, Elmalılı Hamdi Yazır ile sadece kan bağı var aramızda.” şeklinde yanıt vererek bu bağı ortaya çıkarmaktan hoşlanmadığını belirtmiş.
Bunun üzerine İzzet Çapa, gerçek dedelerini sormuş Okan Bayülgen ise: “İkisi de öyle bildiğin tonton dedelerden değil; sinirli, ketum ve dostluk kurulması zor adamlardı. Muammer dedem sinirlendiğinde maaile evden kaçardı. Çalışma odasına toz almak için bile 30 yıl kimse giremedi.” şeklinde yanıt vermişti.
Bayülgen’in dedesinin ismi Hamdi ancak zannedildiği gibi Elmalılı Hamdi Yazır değil. Dedesinin (annesinin babası) ismi Hamdi Üge. Üge, döneminin önemli avukatlarından biri. Kendisinin ismine Ağustos 1946’daki Cumhuriyet Gazetesi sayısının “Adalet Bakanlığından izin alınmaya bağlı bir dava” başlıklı haberde rastlayabiliyoruz.
Hamdi Üge ayrıca, Albert Razon, Ekrem Korkut ve Doğan Kobay ile birlikte 27 Mayıs darbesinde tutuklanan Demokrat Parti milletvekili İsak Altabev’in avukatlığını üstlenmiştir. Hamdi Bey haber kaynaklarına ve Okan Bayülgen’in röportajına göre 5 evlilik yapmış. Bunlardan birisi de Türkiye’nin ilk kadın ceza avukatlarından Rahime Hanım ile gerçekleşmiş. Çiftin Ayla isimli kızları ileride gazetecilik bitirmiş Ümit Bayülgen ile evlenecek ve ünlü şovmen böylece dünyaya gözlerini açmış olacak. Rahime Hanım, yani Bayülgen’in anneannesi, Elmalılı Hamdi Yazır’ın ailesine mensup.
Rahime Hanım ile Hamdi Üge’nin evliliği sona erdikten sonra bu kez Bayülgen’in yukarıdaki röportajda da bahsettiği Albay Muammer Akman ile evlenir. Yani Bayülgen’in İzzet Çapa röportajında bahsettiği Muammer dedesi de anneannesi Rahime Hanım’ın ikinci eşi yani üvey dedesidir.
Sonuç olarak Okan Bayülgen’in dedesi Elmalılı Hamdi Yazır değil döneminin önemli avukatlarından Hamdi Üge’dir. Elmalılı Hamdi Yazır ile ünlü sanatçının anneannesi arasında akrabalık bağı mevcuttur.