Covid-19 aşılarına karşı olan liderler suikaste mi uğradı?
14 Tem 2021
17:00
Sonuç
İddia konu alan dört liderin suikasta uğradığına dair herhangi bir kanıt bulunumamıştır. Ayrıca, Magufuli ve Nkurunziza aşı karşıtı gibi gözükse de Bakayok ve Dlaminin aşı karşıtı değildir.
İddia Yayılımı
Twitter yer alan iddiaya göre aşıya karşı gelen liderler suikast düzenlenerek öldürüldü. İddia kurgusuna göre, paylaşımlardaki görselde yer alan kişilere suikasta uğramışlardır. Suikasta uğrayan kişiler John Magufuli (17 Mart 2021), Hamed Bakayok (10 Mart 2021), Ambrose Dlamini (14 Aralık 2020) ve Pierre Nkurunziza(16 Haziran 2020) ‘dır.
Kanıt
Tanzanya Cumhurbaşkanı John Magufuli’nin ölümü
17 Mart 2021’de Tanzanya Cumhurbaşkanı John Magufuli hayatını kaybetmiştir. BBC’nin haberine göre ülkedeki muhalefet Magufuli’nin Covid-19 hastalığından dolayı hastanede yattığını iddia etmektedir. Corona virüsü sebebiyle hayatını kaybettiği düşünülmektedir. Fakat bu doğrulanmamıştır. Magufuli Tanzanya’nın Covid-19’suz bir ülke olduğunu söylemiş, maske kullanımı ve Covid-19 önlemleri ile dalga geçmiştir. Covid-19 testlerinin güvensiz olduğunu iddia etmiştir. Buna ek olarak, Covid-19 aşısı satın almayı da reddetmiştir. Bu sebeple de Tanzanya’da aşı vurulmamıştır. Doğruluk Payı da Teyit.org da Magufuli’nin ölümünü konu alan analizler yayınlamıştır. Diğer doğruluk kontrolü mecralarının da analiz ettiği Magufuli’nin suikaste uğradığına dair herhangi bir kanıt bulunamamıştır. Tanzanya’da da böyle bir iddia yoktur. Ölümünün yalnızca Covid-19 sebebiyle olup olmadığı tartışılmaktadır.
Fildişi Sahili Başbakanı Hamed Bakayoko’nun ölümü
Hamed Bakayoko ise hayatını kaybettiğinde Almanya’da kanser tedavisi görmekteydi. 10 Mart 2021’de hayatını kaybeden Bakayoko hastalığı kötüleşmesinden dolayı Fransa’ya nakledildi ve burada hastalığı için Bakayoko’ya bazı testler yapıldı. Daha sonra ise deneysel bir tedavi için Almanya’ya götürüldü. Bakayoko’nun Covid-19 aşısına karşı bir ifadesi bulunamamıştır. Ayrıca Bakayoko’nun ölümünden önce 26 Şubat 2021’de da Fildişi Sahili’ne COVAX tarafından 504 bin aşı gönderilmiştir. Yani, Bakayoko yönetimi COVAX ile aşı konusunda anlaşmıştır.
Esvatini Başbakanı Ambrose Dlamini’nin ölümü
Ambrose Dlamini ise Covid-19 testi pozitif çıktıktan 4 hafta sonra hayatını kaybetmiştir. 16 Kasım 2020’de Covid-19 testinin pozitif çıktığını bildirmiş ve 1 Aralık 2020’de ise tedavi edilmek için Güney Afrika’ya transfer edildiği söylenmiştir. 14 Aralık 2020’de ise hayatını kaybetmiştir. Dlamini’nin ölüm nedeni açıklanmasa da Covid-19’a bağlı olduğu düşünülmektedir. Dlamini’n ölümünün suikast olmasıyla alakalı herhangi bir kanıtta bulunamamıştır. Dlamini hükümeti daha önce Covid-19’a karşı önlemler almıştır ve aşılar konusunda halkı bilgilendirmiştir. Dlamini’n ölümünden kısa bir süre sonra ise yeni başbakan Simon Zwane halkın Astra-zeneca aşısı ile aşılanabileceği söylemiştir.
Burundi Başbakanı Pierre Nkurunziza’nın ölümü
Burundi’nin resmi kaynaklar Burundi Başbakanı Pierre Nkurunziza’nın hayatını kaybettiğini 9 Haziran 2020’de açıklamıştır. Ölüm nedeni olarak ise kalp krizi olduğu söylenmiştir. Bazı haberlerde çıkan iddialara göre ölüm nedeninin Covid-19 hastalığı olduğu iddia edilmiştir. Daha önce Nkurunziza Covid-19’un hava yoluyla bulaştığını ve Tanrı’nın Burundi’nin havasını koruduğu söylemiş ve 15 Mayıs’ta Dünya Sağlık Örgütü temsilcilerini sınır dışı etmişti. Ayrıca, Nkurunziza hükümeti Covid-19 ile alakalı önlemleri gevşek tutmuştur. Nkurunziza’nın ölümünden sonra da 6 Şubat 2021 tarihli habere göre Burundi hükümeti Covid-19 aşısına ihtiyacı olmadığını bildirmiştir. Nkurunziza’nın ölümünün suikast nedeniyle olduğuna dair herhangi bir kanıt yoktur.
İddiayı, doğruluk kontrolü organizasyonlarından teyit.org, Dogrulukpayi.org ve Reuters analiz etmiş benzer sonuçlar yayınlamıştır.