Çin’in yapay güneşi gerçekte ‘füzyon reaktörü deneyi’

13 Oca 2022

8:51

Yanlış

Doğru

Sonuç

Çin’de yapılan bir füzyon deneyine, Güneş ile benzer özellikler taşıdığı için “yapay güneş” de deniyor. Fakat, bu deney füzyon reaktörü içinde meydan gelen bir deney. Deneyde bir fırlatma işlemi gerçekleşmiyor. Dolayısıyla paylaşımlardaki video ile yapay güneş arasında herhangi bir ilişki yok.

İddia Yayılımı

Sosyal medyadaki bazı paylaşımlarda Çin’in yapay güneşi ürettiği iddia edildi ve paylaşımlarda yer alan videolarda bu yapay güneşin yer aldığı ima edildi. Paylaşılan videolar Twitter’da gündem oldu. İddia hem yurtdışında hem Türkiye’de sıkça paylaşıldı. Videoda yapay güneş başlığı ile paylaşıldığı için videolarda görülen havaya yükselen ışık videoyu izleyenleri korkuttu ve iddianın yayılmasına sebep oldu.

Kanıt

Çin’in yapay güneş projesi

Bilim adamları sınırsız bir şekilde temiz enerji üretebilmek için uzun zamandır çalışıyor. Bunu ise nükleer füzyon teknolojisini kullanarak başarmayı umut ediyorlar. Fakat bu teknoloji şimdilik istenildiği şekilde kullanılamıyor. Çin’de bu teknolojiyi geliştirmek amacıyla çeşitli deneyler yapıyor. Bu deneylerde füzyon reaktöründe yüksek derece enerji üretip bunun devamlılığını sağlamak amaçlanıyor. Bu deneylerin yapıldığı reaktörlerin birinin ismi de EAST’tir.

Yapay güneş ve füzyon deneyleri

Nükleer füzyon deneyleri genelde elektrik üretmek için kullanılan nükleer enerji tesislerin enerji üretiminden farklıdır. Füzyon deneyleri nükleer tesislere göre oldukça güvenli. Füzyon reaksiyonu ile atom çekirdekleri birleştiriliyor. Bu reaksiyon aslında Güneş’te sürekli gerçekleşiyor. Bu sebeple de bu deneye “yapay güneş” de deniyor. Eğer başarılı olursa bu teknoloji ile hem temiz hem de yüksek miktarda enerji üretmek mümkün olacak. 2021’in ilk yarısında EAST’te yapılan füzyon deneyinde deneyde kullanılan plasmanın sıcaklığı 120 milyon dereceye ulaştı. Güneşin kendi sıcaklığı ise 15 milyon derecedir. Deneyde bu kadar yüksek sıcaklığı ulaşılsa da bu sıcaklık yalnızca 101 saniye korunabildi. 2021 yılının sonunda yapılan deneyde ise 70 milyon dereceye ulaşmış ve bu sıcaklık 1056 saniye korunabilmiştir. Paylaşımlarda yer alan videolar ile bu deneyin hiçbir ilgisi yoktur.

Paylaşımdaki videolar

Elimizde bu paylaşımlarda yer alan bir video var. Bu videoyu aşağıda görebilirsiniz.

🔴 Çin İcat Ettiği Yapay Güneş Projesini Dünya'nın Yörüngesine Gönderdi. Daha Önce Başarılı Olduğu Duyurulan Yapay Güneş, Güneşten 5 Kat Daha Verimli Olacağı Düşünülüyor.
▪️Artık küçük pürüzler dışında ( Dünya Nufüsu) dünya bir sonraki adıma hazır. 2030'a kadar hazır olacak. pic.twitter.com/hpJsM5LfW7
— Mavi Türk 🇹🇷 (@Maviturkk) January 9, 2022

İlgili video yapay güneşin uzaya fırlatılmasını göstermiyor. Video bir uzay roketinin uzaya fırlatıldığı anda çekilmiş. Aynı sahilde ve aynı zamanda çekilen başka bir videoya ulaşmak mümkün.

Ayrıca aşağıda Çin’in uzaya yolladığı roketin başka bir videosunu görebilirsiniz.

Videoyu daha önce Newsweek, Snopes, Lead Stories ve Check Your Fact inceledi. Evrim Ağacı da “yapay güneş” iddiasını incelemişti.

Bu sonuca itiraz et