Çin’de çatıların branda ile kaplanma sebebinin ABD ile artan gerilim olduğu iddiası
1 Eyl 2023
17:09
Sonuç
- Video Eylül 2022’de, çatı kaplama reklamı için Çin’de kaydedilmiş.
- Videodaki yazının Türkçe çeviri karşılığı: “Çatıların su sızdırmasını engellemek için çok kullanışlı”
- Görüntülerin, ABD ve Çin arasındaki gerilimle bir ilgisi bulunmuyor.
İddia Yayılımı
Sosyal medyada yayılımda olan bir paylaşımda, Çin’de ABD ile artan gerilimden sonra halkın çatıları mavi branda ile kapatmaya başladığı iddia edildi.
Yapılan paylaşımlarda, insanların evlerindeki çatıları branda ile kaplamasıyla Çin’e karşı yapılabilecek hava saldırılarından koruyabileceği görüşleri öne sürüldü.
Kanıt
ABD ve Çin arasında yaşanan Tayvan gerilimi sık sık gündemde. İki ülke, ulusal güvenlik ve ekonomik rekabette giderek gergin bir seviyeye geliyor ve yeni tehditler ortaya çıkıyor. Artan gerilimlerle birlikte, ABD ve Çin arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin ne olacağı da merak konusu oluyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin, Temmuz 2023’te yaptığı açıklamada ABD’nin, Tayvan Boğazı’ndaki gerilimi körüklediğini ve Tayvan’ı, Pekin’i kontrol altında tutmak için kullandığını belirtmişti. Ayrıca Vang, ABD’nin Çin’i askeri bir tehdit olarak resmetmeye devam ettiğini, bu sayede ABD’nin daha çok silahlanmak ve askeri üstünlüğü sürdürebilmek için bahane bulduğu açıklamasını yapmıştı.
Çin’in Washington Büyükelçişi Xie Feng ise, Çin’in ticaret veya teknoloji savaşı istemediğini, ancak ABD’nin çip sektörüne daha fazla kısıtlama getirmesi halinde karşılık vereceğini ifade ederek misilleme yapabilecekleri konusunda uyarıda bulunmuştu.
Görüntülerin, ABD ile Çin arasındaki gerilimle bağlantısı yok
Söz konusu görüntüleri incelemek için arama motorlarında tersine görsel arama ve anahtar kelime araması yapıyoruz. Videonun üzerinde görülen Çince yazı da araştırmamıza katkı sağlıyor. Çince ifadenin anlamı için çeviri uygulamalarından yararlanıyoruz. Google ve Yandex çeviri de benzer sonucu veriyor. İfadenin Türkçe anlamı; “Çatı sızmasını engellemek için çok kullanışlı” şeklinde çevriliyor. Yani videonun ABD ile Çin arasındaki gerilimle alakalı olduğu iddiası gerçeği yansıtmıyor.
Videonun üzerindeki ifadeleri aramaya devam ettiğimizde ise, iddia görüntülerine çok yakın videolarla karşılaşıyoruz.
23 Eylül 2022’de paylaşılan videonun açıklamasında, “Kiremit çatılı ev hasarlı ve yağmur sızdırıyor. Brandayı çekip yapıştırarak kullanmak çok etkilidir.” ifadeleri yer alıyor. Buradan da anlaşılacağı üzere paylaşımda olan bu videolarda, ABD ile Çin hattındaki gerginlikten bahsedilmiyor.
Ayrıca Douyin’de çatı brandasıyla ilgili birçok benzer videoyu izlemek mümkün.
Sağlam olmayan çatılarda su sızıntısı yaşanmaması için kullanılan bu brandaların olası hava saldırılarını önleyici bir işlevi bulunmuyor. Dolayısıyla videoyu araştırdığımızda görüntülerin Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasındaki gerilimle alakası bulunmadığı sonucuna ulaşıyoruz.
İddiayı Teyit.org üzerinden de inceleyebilirsiniz.