
Basın Kanunu’nda yapılan değişikliklerin yürürlüğe giriş tarihinin 1 Nisan 2023’e ertelendiği iddiası
17 Eki 2022
17:24
Sonuç
- Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, 13 Ekim 2022’de TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.
- Kanunun “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” ile ilgili olup hapis cezasını içeren 29. maddesi kamuoyunda sansür tartışmalarına neden olmuştu.
- Kanun teklifinin görüşülürken 39. maddedeki yürürlük tarihinde değişiklik yapılmasına dair bir önerge sunuldu.
- Ancak 39. maddede yapılan değişiklik, kanunun 20., 21., 22., 25., 26. ve 27. maddeleriyle 28. maddesinin (a) ve (b) bentleri hariç diğer bentlerin yürürlük tarihini kapsıyor.
- Yani yürürlük tarihi ertelenen maddeler, internet haber sitelerinin yayımlayabileceği reklam ve ilan ile ilgili.
- Sansür tartışmalarına neden 29. maddenin yürürlük tarihi değişmedi. İlgili madde, kanun Resmi Gazete’de yayımlandığında geçerli olacak.
İddia Yayılımı
“Dezenformasyon ve yalan haberle mücadele” amacıyla hazırlandığı belirtilen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi 13 Ekim’de kabul edildi.
Kanun teklifinin hapis cezası içeren 29. maddesi, sosyal medyada sansür tartışmalarına konu olmuştu.
29. Madde
MADDE 29- 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 217 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir. “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma MADDE 217/A- (1) Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. (2) Suçun, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır.”
Teklifin kabulünün ardından tartışma yaratan maddenin yürürlük tarihinin 1 Nisan 2023’e ertelendiği iddia edildi.
Kanıt
13 Ekim’de TBMM’de kabul edilen teklifin, kamuoyunda sansür tartışmasına neden olan 29. maddesinin yürürlük tarihinde bir değişiklik yok.
Kanun görüşmelerinde, 39. maddede yer alan tarihin değiştirilmesi önergesi sunulmuştu.
39. maddeye dair önerge, komisyon üyelerinin kararıyla kabul edilmişti. Böylece kanunun 20, 21, 22, 25, 26, 27. maddeleri ve 28. maddesinin (a) ve (b) bentleri hariç diğer hükümlerinin 1 Ocak’taki yürürlük tarihi 1 Nisan’a ertelendi. Aynı maddenin b bendinde, yukarıda sayılan maddelerin dışında kalanların yayım tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiş.
Yani yürürlük tarihi ertelenen yasa, sansür tartışmasının merkezindeki 29. madde değil.
Ertelenen maddeler ne ile ilgili?
Yürürlük tarihi ertelenen 20, 21, 22, 25, 26, 27. maddeleri ve 28. maddenin (a) ve (b) bentleri hariç diğer hükümlerinin konusu; reklam ve ilan verebilecek haber kanalları ve bunların sorumluluklarına, basın kartı yönetmeliğine dair. Yani genel olarak internet haberciliğinin dahil edildiği birimlerin genişletilmesi ile alakalı.