Aşılılar 251 kat daha fazla virüs taşıyor iddiası

9 Eyl 2021

9:59

Yanlış

Doğru

Sonuç

İddianın dayandığı makalede tam aşılanmışların aşılanmamışlara göre 251 kat daha fazla viral yük taşıdığına dair bir ifade yoktur.
Makalede tam aşılanmış ve Temmuz 2021 tarihinde delta varyantı kapmış vakalar ile 2020 yılı Mart-Nisan ayında Covid-19’un önceki varyantlarla ilişkili vakalar karşılaştırmaktadır.
Bu karşılaştırmaya göre delta varyantı kapmış aşılı hastalar geçen sene Covid-19’un eski varyantlarını kapmış hastalara göre 251 kat daha fazla viral yük taşımaktadır.

İddia Yayılımı

Geçtiğimiz günlerde Covid-19 aşıları hakkındaki iddialara bir yenisi daha eklendi. Twitter’da yapılan paylaşımlarda tam aşılanmış kişilerde delta varyantı viral yükü 251 kat daha fazla bulunduğunu iddia edildi. Aşı karşıtı olarak bilinen Dr. Ümit Aktaş’ta Twitter’da bu iddiayı paylaştı. İddia kısa sürede yayıldı ve pek çok kez paylaşıldı. Bu iddia aşı karşıtlarınca da çokça kullandı.

Kanıt

İddia bir makaleye dayanıyor

İddianın ortaya konduğu paylaşımlarda bir makaleye referans verildiğini görüyoruz. Kullanıcılar, araştırmacıların tam aşılanmışlarda delta varyantının viral yükünün 251 kat fazla bulduklarını, iddia ediyorlar. Araştırma 10 Ağustos 2021’de yayınlandı.

Makaleyi inceldiğimizde

Öncelikle makalenin henüz onay almadığını “preprint” aşamasında olduğunu görmekteyiz. Makale Vietnam’da yapılmış bir araştırmayı konu almaktadır. Araştırma Oxford-AstraZeneca aşısıyla aşılanmış sağlık çalışanlar üzerinedir. İkinci aşılanmaları tamamlandıktan 7-8 hafta (11-25 Temmuz 2021 arası) sonra Covid-19 testi pozitif çıkmış 69 sağlık çalışanından 62 tanesi bu klinik araştırmaya katıldı. Bu araştırma da bu 62 kişiden alınan örneklerden kullanıldı. 62 çalışanın 49 tanesinde Covid-19 belirtisine rastlandı. Çalışanlardan biri oksijen desteği almak zorunda kaldı. Sonunda ise çalışanların hepsi sorunsuzca iyileşti. Çalışmanın sonucunda hasta çalışanlardan 23 genom dizilimi elde edildi. Bu dizilimlerin hepsi delta varyantına aitti. Araştırmacılarda bu genom dizilimlerini inceledi.

Viral yükün 251 kat daha fazla bulunması

Bu çalışmada 2021 yılında 11-25 Temmuz tarihleri arasında Covid-19’un delta varyantını kapan çalışanlar incelendi. Araştırmacılar bu çalışanların taşıdığı Covid-19 viral yüküne baktı ve bunu bir yıl önce (Mart-Nisan 2020 tarihlerinde) önceki varyantları kapmış hastaların viral yüküyle karşılaştırdı. Buna göre de delta varyantı kapmış aşılı çalışanlarda geçen sene Covid-19’un eski varyantlarını kapmış hastalara göre 251 kat daha fazla viral yük bulunduğu ifade ediliyor. İddia da ise bize delta varyantı kapmış tam aşılıların aşılanmayanlara göre 251 kat daha fazla viral yük taşıdığı söylendi. Dolayısıyla iddia yanlıştır.

Bu sonuca itiraz et