Ağız gargarasının COVID-19’u tedavi ettiği iddiası
16 Ara 2021
14:09
Sonuç
Güncel çalışmalarda ve klinik araştırmalarda, bazı gargaraların ağızdaki viral yükü azaltabildiği, burun veya akciğerlerdeki virüsü öldürmediği ve hastalığın tedavisi olmadığı tespit edildi. Amerikan Diş Hekimleri Birliği, “Şu anda gargaranın COVID-19 virüsünün neden olduğu bir hastalığın tedavisi olduğunu destekleyen hiçbir kanıt yok” dedi. Cardiff Üniversitesi’nden Virolog Dr. Richard Stanton gargara için, bazıları viral yükü azaltmada çok etkili, diğerleri hiç etkili değil, dedi. Ayrıca, ”gargara bir COVID-19 hastasını iyileştirmez” vurgusu yaptı.
İddia Yayılımı
Uzun süredir sosyal medyanın gündeminde olan gargaranın SARS-CoV-2 virüsünü öldürdüğünün kanıtlandığı iddiası hızla yayılmaya devam ediyor. Yerli ve yabancı basında sık sık yer alan bu iddia ile gargara, koronavirüsün öldürücü etkisinden korunmak için adeta tek çözüm olarak lanse ediliyor.
Dünya’da genel bir inanış haline gelen söz konusu iddianın Aralık 2021’de ABD Cumhuriyetçi Senatörü Ron Johnson tarafından tekrar dile getirilmesiyle, Türkiye dahil birçok ülkede ”virüsün öldürücü etkilerine karşı gargara tedavisi” tartışma konusu oldu.
Sosyal medyada paylaşılan Johnson’a ait ses kaydı yankı uyandırdı.
Seçmenleriyle bir belediye binasında konuştuğu sırada çekilen ses kaydında Johnson’ın, “Bu arada standart gargaranın koronavirüsü öldürdüğü kanıtlandı. Neden tüm bunları denemiyorsunuz?” dediği duyuluyor. Johnson daha sonra Twitter’da CDCM olarak bilinen bir antiviral gargaranın enfekte bir kişinin SARS-CoV-2 tükürük viral yükü üzerindeki etkisini araştıran bir çalışmaya işaret etti.
Kanıt
Aslında bu çalışma ile, bazı gargaraların ağızdaki viral yükü azaltabileceği fakat burun veya akciğerlerdeki virüsü öldürmediği ve hastalığın tedavisi olmadığı bulundu. 154 gönüllüden oluşan çalışma, asemptomatik ila hafif COVID-19’u olan yetişkinler için CDCM gargarasının, kullanılmasından dört saat sonra SARS-CoV-2 tükürük viral yükünü %71 oranında azalttığını buldu. Bun rağmen uzmanlar gargaranın, COVID-19 üzerindeki yok ediciliğinin sınırlı olacağı konusunda uyardılar.
Gargaranın COVID-19 üzerindeki etkisini araştıran Cardiff Üniversitesi‘nden Virolog Dr. Richard Stanton, Reuters’e verdiği demeçte, gargaranın laboratuvarda SARS-CoV-2’yi öldürebilmesine rağmen, aynı zamanda büyük ölçüde hangi gargaranın kullanıldığına da bağlı olduğunu söyledi. “Bazıları çok etkili, diğerleri hiç etkili değil” dedi. Ayrıca, ”gargara bir COVID-19 hastasını iyileştirmez” vurgusu yaptı. Stanton bir e-postada, “Ağız gargarası sadece ağızdaki virüsü öldürür. Burun veya akciğerlerdeki virüs üzerinde herhangi bir etkisi olmayacak, ”diye açıkladı. “Bu, hastalık üzerinde bir etkisi olmadığı anlamına gelir.” Ayrıca toplumdaki bulaşıcılığı azaltmaya da etkisi olmadığını, sözlerine ekledi. Virüs her zaman ağız, burun ve akciğerlerden yenilendiğinden Stanton, gargaranın ağızdaki canlı virüsü yalnızca kısa bir süreliğine azaltacağını söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri’nde en çok satan gargara markası, ürününün “COVID-19’u önleme veya tedavi etme amaçlı olmadığı ve yalnızca ürün etiketinde belirtildiği şekilde kullanılması gerektiği” konusunda uyardı. Kullanım talimatında, “Koronavirüs de dahil olmak üzere virüsleri azaltıcı etkiye sahip bazı ağız gargaralarının yakın laboratuvar raporları olmasına rağmen, mevcut veriler yetersiz” yazısı yer alıyor.
Johnson tarafından belirtilen ve 176 uygun hastayı rastgele test edenbir başka klinik araştırmada , tükürükteki SARS-CoV-2 viral yükünü azaltmak için ticari olarak satılan ağız gargaralarının kullanımının uygunluğunu destekledi. Ancak deneme, gargara yapmanın COVID-19’u önleyebileceği veya tedavi edebileceği sonucuna varmadı.
Amerikan Diş Hekimleri Birliği, VERIFY’ye yaptığı açıklamada, “Şu anda gargaranın COVID-19 virüsünün neden olduğu bir hastalığın tedavisi olduğunu destekleyen hiçbir kanıt yok” dedi. Reuters ve factcheck.org doğrulama platformları da söz konusu iddianın yanlış olduğu kararına vardır.