20 TL değerinde madeni para basıldığı iddiası
27 Eyl 2022
15:46
Sonuç
- Ayasofya Camii silüetli 20 TL’lik madeni para basıldığı iddiası gerçek değil.
- Görüntüdeki madeni para, 2020’de cami olarak ibadete açılan Ayasofya’nın hatıra parası olarak basılmış.
- Darphane ve Merkez Bankası’nın internet sitesinde, 20 liralık madeni para olduğuna dair bilgi bulunmuyor.
- Nominal değeri 20 lira olan hatıra parası, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün resmi internet mağazasında 670 TL’den satışta.
İddia Yayılımı
26 Eylül’de sosyal medyada paylaşılan bir gönderi doğrultusunda, üzerinde Ayasoyfa Camii silüetinin bulunduğu 20 TL’lik madeni para basıldığı öne sürüldü. Gündeme gelen iddia kısa süre içerisinde yayıldı.
Twitter’da paylaşılan gönderide, “20 TL’lik madeni para basıldığına dair görüntü yayınlandı. Yayınlanan görüntüde yeni madeni paranın arka yüzünde Ayasoyfa Camii silüetinin yer aldığı görülüyor” ifadeleri kullanıldı.
2 Ağustos 2023 tarihinde iddia tekrardan gündeme geldi ve paylaşıldı.
Kanıt
Görüntülerdeki madeni paranın ön yüzünde 20 Türk Lirası 2020, arka yüzünde ise Ayasofya Camisi silüeti görülüyor.
Kaynak belirtilmeden paylaşılan gönderiyi araştırmak için anahtar kelime ve tersine görsel arama yaptığımızda iddia edilenden farklı bir durum olduğunu anlıyoruz.
Twitter’da yayılan videoyu araştırdığımızda, videonun TikTok’ta bir kullanıcı tarafından 18.12.2021 tarihinde “Yeni Para” notuyla paylaştığını görüyoruz. Ancak twitter’daki paylaşımlarda hesap isminin kaldırıldığı anlaşılıyor.
Konuyla ilgili Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün resmi sitesinde yayımlanan bilgileri incelediğimizde, Ayasofya Camii hatıra parasına ilişkin detaylı bilgiye ulaşılabiliyor. Darphane’nin resmi satış mağazasına bakıldığında ise satışta olan hatıra parasıyla, iddia görüntülerinin eşleştiği anlaşılıyor. Böylece videoda görülen hatıra parasının ‘gümüş üzeri altın kaplama’ olduğu bilgisine ulaşıyoruz.
Verilen bilgilerde hatıra parasının nominal değerinin 20 lira olduğu belirtilmiş. Güncel fiyatının 670 TL olduğu belirtilen hatıra parasının, altın olan seçeneği ise 23 bin 500 liradan satışa sunuluyor.
Türkiye’de banknot basma para basma ve ihraç yetkisine sahip tek banka olan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından 20 lira kağıt banknot olarak basılıyor. Madeni para basımı ise Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştiriliyor.
Söz konusu iddiayla ilgili Darphane’den edindiğimiz bir başka bilgi ise, 20 liranın 1984 yılında madeni para olarak basılmış olmasıdır. 1984’te madeni para olarak basılan 20 lirayı incelediğimizde arka yüzünde Ayasofya’nın değil Mustafa Kemal Atatürk olduğunu görüyoruz.
Görüntüdeki para, 2020 hatıra parası
Sonuç olarak Ayasofya Camii silüetinin olduğu 20 TL’lik madeni paranın basıldığına dair iddiaların doğruluğu bulunmuyor. İddia görüntülerindeki madeni para, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün Ayasofya’nın 2020’de ibadete açılması sonrasında 24 Temmuz 2020’de satışa sunulan, anı amaçlı üretilen hatıra parası.
İddia daha önce Teyit.org tarafından incelenmişti.