2 kilisenin devlet eliyle satışa çıkarıldığı iddiası
20 Ara 2021
14:03
Sonuç
Satılık kiliseler özel mülk, bulunduğu arsanın sahibi olan Ermeni ve Rum ailelerinin evinin bahçesinde tapulu, sadece sahipleri satmaya yetkili. Mardin Süryani Kilisesi’nin satış ilanda, ”Şahsa ait özel mülktür” yazıyor. Kilisenin, İbrahim Ayçun’dan oğlu Murat Ayçun’a miras kaldığı belirtiliyor. Bursa Ermeni Katolik Kilisesi’nin satış ilanında, kilisenin mübadele sonrası nüfusun ayrılması nedeniyle özel mülkiyete geçtiği bilgisi yer alıyor. Mardin Kırklar Kilisesi Papazı Gabriel Akyüz, Mor Yuhanna Kilisesi’nin tarihi ve dini bir değer taşıdığı için devlet tarafından satın alınıp Mardin turizmine kazandırılması gerektiğini söyledi.
İddia Yayılımı
Bursa’daki Katolik Ermeni kilisesinin ve Mardin’deki Süryani kilisesi başta olmak üzere Türkiye’deki birçok kilisenin ekonomik sebeplerden dolayı satılığa çıkarıldığı iddiası sosyal medyanın gündeminde. Yüksek oranda ilgi gören bu çarpıcı iddia, sosyal medya kullanıcıları tarafından eleştiriliyor. Bir yandan da ”satılık kilise” iddialarının gerçekliğini sorgulayan kullanıcılar da var. Aralık 2021’de Avusturya merkezli Kronen Zeitung Gazetesi, Türkiye’nin mali kriz nedeniyle birkaç kilise sattığını iddia etti. Bu iddia dünya basınında da geniş yer tuttu. Fakat yerli haber ajansları ve sosyal medya kullanıcıları da son dönemde sıkça kiliselerin satıldığı iddiasını gündeme taşıyor.
Söz konusu iddiaya tepki gösteren sosyal medya kullanıcıları da var.
Kanıt
Aslında “sahibinden satılık” diye görülen bu ilanlar yıllardır veriliyor.
Satılık kiliseler haberini gündeme taşıyan Gazeteci-Yazar Aris Nalcı, Ocak 2021 tarihli köşe yazısında, Bursa’daki kiliseyi satan emlakçının siteden ilanı kaldırdığına, konuyla ilgili soruşturma başlatıldığına ve satışı yapan şirketin kapatıldığına yer verdi. Doğruları gündeme taşıyarak satışa engel olan Aris Nalcı, kiliseyi satan kişinin mail yoluyla, “Bir daha Bursa’ya ayak basma” mesajını gönderdiğini yazdı.
Google’da tersten arama yaptığımızda, geçtiğimiz yıllarda iddia kaynağı kiliselerin dönem dönem satışa çıkarılarak bir süre sonra satış ilanlarının geri çekildiğini tespit ettik. Yıl 2021, kiliseler tekrar satılık. Ama bu kez satan kim ise ilanda fotoğraflar bile temsili kullanıyor. Aslında emlak satış sitelerinin çoğunda artık Ermeni ve Rum malları ile ilgili ilanlarda detayları göremeyeceğiniz biçimde uzaktan çekilmiş ya da sahte fotoğraflar kullanılıyor.
Sahibikim.com
Sosyal medyadan gelen tepkiler, bu taşınmazların artık öyle kolay kolay internetten satışa çıkmasını engelliyor. Ama yine de satışa çıkarılan kiliseler var. Peki, bu mülklerin sahipleri kim? Birçok kilise aslında içinde bulunduğu arsanın sahibi olan Ermeni ve Rum ailelerinin evinin bahçesinde tapulu.
Mardin’in Artuklu İlçesinde bulunan, Süryani Kilisesi olarak da bilinen 4. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen Mor Yuhanna Kilisesi’nin, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koruma alanı olduğu tescillenmişti. 1700 yıllık kilise binası, emlak ve otomobil satışı yapılan bir internet sitesi üzerinden, 7 milyon 250 bin TL’ye satılığa çıkarıldı. Kilisenin satış ilanda, “Mülk şahsa ait özel bir mülktür” bilgisi verildi. Kilisenin İbrahim Aycun’dan oğlu Murat Aycun’a miras kaldığı belirtildi. Konuya ilişkin HaberTürk’e açıklama yapan Mardin Kırklar Kilisesi Papazı Gabriel Akyüz, Mor Yuhanna Kilisesi’nin tarihi ve dini bir değer taşıdığı için devlet tarafından satın alınıp Mardin turizmine kazandırılmasını istediğini ifade etti.
2021’de satışa çıkarılan bir diğer iddia kaynağı kilise de Bursa Ermeni Katolik Kilisesi.
Kilisenin satış ilanında, “Kilisenin 19. yüzyılda inşa edildiği bilinmektedir ibaresi” de yer alıyor. Kilisenin tarihiyle ilgili bilgilendirmede, bölgede yaşayan Ermeni nüfus için inşa edilen kilisenin mübadele sonrası nüfusun ayrılması nedeniyle özel mülkiyete geçtiği, 1923 yılından itibaren bir süre tütün deposu, ardından da dokuma fabrikası olarak kullanıldığı belirtiliyor.Kilise binasının girişinde tarihçesine ait bilgilendirme panosu yer alıyor. İlanda kilisenin turizm amaçlı restore edilebileceği, butik otel haline getirilebileceği, müze veya kültür merkezi olarak da değerlendirilebileceği belirtiliyor.
Asıl amaç define aramak, otel yapmak
Satılık kiliselere talep günden güne artıyor. Aslında define arama ve butik otel yapma fikri bu yapıları cazibeli hale getiriyor. Ancak bu taşınmazların sosyal medyada satılık oldukları duyulunca fiyatlar yükseliyor, satışlar gerçekleşemiyor.
Nalcı’nın haberine göre, Bursa’daki Ermeni Katolik Kilisesi 2014’te 680 binken şimdi 600 bine düşmüş. Türkiye’deki Euro, Dolar kuru yüksek olunca yurt dışındaki Ermenilerden, “Parasını verip alalım” diyenler de oluyormuş. Bursa’daki kiliseye 600 bin, Adapazarı Armaş’taki Ermeni un değirmenine 1,5 milyon, Kayseri’deki Gülbenkian Okulu’na 600 bin dolar değer biçilmiş.
Güncel fiyatlar ise şöyle..
Bursa’da Ermeni kilisesi 600.000 TL
Adapazarı’nda Ermenilerden kalma değirmen 1.500.000 TL
Afyon’da Ermeni evi 299.000 TL
Mardin’de Ermenilerden kalma köşk 3.250.000 TL
Kayseri Talas’ta Han Mahallesi’nde kilise 750.000 TL
Şanlıurfa Kamberiye Mahallesi Ermeni hanı 360.000 TL
Nevşehir Kaymaklı 1903’ten Rum konağı 600.000 TL
Mardin Artuklu’da tescilli kilise 7.250.000 TL