15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nün ilk resmi adının ‘Boğaziçi Atatürk’ olduğu iddiası

5 Oca 2023

17:51

Yanlış

Doğru

Sonuç

İstanbul’un iki yakasını karayoluyla birbirine bağlayan ilk köprünün isminin ‘Atatürk’ olduğunu 29 Mayıs 2013’te üçüncü köprünün temel atma töreninde dönemin cumhurbaşkanı Abdullah Gül de dile getirmiş.
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün birinci köprünün proje bilgilerini 2016 öncesinde paylaştığı belgeye ulaştığımızda köprü ‘Boğaziçi’ olarak ifade ediliyor ve ‘Atatürk’ ismi hiçbir şekilde geçmiyor.
İnşaat Mühendisleri Odası’nın söz konusu köprüyle ilgili paylaştığı yazılara baktığımızda ‘Atatürk’ ifadesine rastlanmıyor.
TRT arşiv videolarından 1973 tarihli köprünün açılışını gösteren video incelendiğinde köprü için yalnızca ‘Boğaziçi’ ifadesi kullanıldığı görülüyor.
‘Atatürk Köprüsü’ şeklinde arama yapıldığında ise sonuç olarak İstanbul’da yer alan ve eski adı ‘Unkapanı Köprüsü’ olan köprü çıkıyor.

İddia Yayılımı

Gazeteci Taha Hüseyin Karagöz 4 Ocak 2023 tarihinde ‘Sert Sorular’ isimli programında İYİ Parti STK Başkan Yardımcı Mehmet Aslan’ı konuk etti. Programda Karagöz, Mehmet Aslan’a görüşlerinden, geçmiş söylem ve paylaşımlarından hareketle çeşitli sorular sordu.

Bu sorulardan biri geçtiğimiz ağustos ayında Aslan’ın Twitter’da yaptığı bir paylaşıma dayanıyordu. Mehmet Aslan 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nün renklendirilmiş halini paylaşmış ve üzerine ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü anlık…’ notu düşmüştü. Ancak daha sonra kendi paylaşımına cevap olarak ‘Tamam Boğaziçi köprüsü’ şeklinde düzeltme yapmıştı.

Programda Taha Hüseyin Karagöz bu paylaşıma atıfta bulunarak Aslan’ın kendi paylaşımına yaptığı düzeltmeyi gündeme getiriyor. Mehmet Aslan ise ‘Ne fark ediyor. Benim için her şeyden önce orası Atatürk Köprüsü. Normalde oranın adı Atatürk Köprüsü. 1974’te açıldıktan itibaren oranın adı Boğaziçi Atatürk Köprüsü’ cevabını veriyor. Daha sonra 2016’da Atatürk adının çıkarıldığını ekleyerek köprünün ilk resmi adının ‘Boğaziçi Atatürk’ olduğunu iddia ediyor.

Karagöz: "15 Temmuz Şehitler Köprüsü anlık" diye bir tweet atmışsınız. Ardından "Boğaziçi" şeklinde düzeltme yapmışsınız.

Aslan: Normalde orası Atatürk Köprüsü. İstanbul Havalimanı'nın adı da Atatürk olacak.

Karagöz: Kapatmayacak mıydınız?@thhsynkrgz @Aslnmhmt #SertSorular pic.twitter.com/cUlUyF2CUK

— TVNET (@tvnet) January 4, 2023

Kanıt

İlk olarak ‘Boğaziçi Köprüsü’, ‘Boğaziçi Atatürk Köprüsü’ ve benzeri anahtar kelimelerle internet taraması yapıyoruz. Karşımıza ilk çıkan haber, 31 Mayıs 2013 tarihinde, üçüncü köprü temel atma töreninde dönemin cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün yaptığı konuşma hakkında yazılmış.

Habere göre Gül, üçüncü köprünün ismini açıklarken birinci köprünün Atatürk’ün ismini taşıdığını söylemiş. Ancak haberde aynı zamanda Karayolları Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde 1973’te açılan ilk köprünün isminin Boğaziçi Köprüsü olarak geçtiği ve Atatürk Köprüsü olarak bilinen tek köprünün 1936’da açılan Unkapanı Köprüsü olduğu belirtilmiş.

Habere Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi Başkanı Tayfun Kahraman’dan görüşü de eklenmiş. Kahraman, köprünün adının 1973’ten beri Boğaziçi Köprüsü olduğunu ve Cumhurbaşkanı’nın büyük ihtimalle dilinin sürçtüğünü ifade etmiş.

11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün üçüncü köprünün 29 Mayıs 2013’te gerçekleştirilen temel atma töreninde bu ifadeleri kullandığına pek çok haber kaynağından ulaşılabiliyor. Ancak İstanbul’un iki yakasını karayoluyla birbirine bağlayan ilk köprünün ilk resmi adının ‘Boğaziçi Atatürk’ olduğuna dair herhangi bir kanıt yer almıyor.

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün sitesinde birinci köprünün proje bilgilerine ulaştığımızda, söz konusu belgede de ismin ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ olarak değiştirildiğini görüyoruz. Fakat arşiv üzerinden belgenin 2016 öncesi haline ulaşmak mümkün. Belgenin 9 Haziran 2012’de arşivlenen halinde köprünün ismi ‘Boğaziçi’ olarak geçiyor ve ‘Atatürk’ ifadesi hiçbir şekilde belgede yer almıyor.

Öte yandan İnşaat Mühendisleri Odası’ndan (İMO) ilk köprü hakkında yazılmış yazıları taradığımızda 1960 ve 1966 tarihli iki yazı dahil olmak üzere üç belgede de yalnızca ‘Boğaziçi’ isminin geçtiği görülüyor.

Son olarak, TRT’nin YouTube kanalında TRT Yayıncılık Tarihi Müzesi’nin ‘Boğaziçi Köprüsü’nün Açılışı — 1973’ isimli kısa bir video paylaşılmış. Videoda köprüden yalnızca ‘Boğaziçi Köprüsü’ olarak bahsediliyor ve ‘Atatürk’ ifadesi yer almıyor.

İnternette ‘Atatürk Köprüsü’ aratıldığında ise karşımıza yalnızca eski adı Unkapanı Köprüsü olan ve Azapkapı-Unkapanı arasında ulaşımı sağlayan köprü çıkıyor. Dolayısıyla, Mehmet Aslan tarafından ortaya atılan ‘birinci köprünün ilk resmi adı ‘Boğaziçi Atatürk’ iddiası gerçeği yansıtmıyor.

Bu sonuca itiraz et